بازداشت ۲۱ هزار مظنون در ایران پس از جنگ ۱۲ روزه موجی از واکنشهای داخلی و بینالمللی را برانگیخته است. سعید منتظرالمهدی، سخنگوی نیروی انتظامی، گفت در جریان این جنگ و حملات موشکی، تماسهای مردمی با پلیس ۴۱ درصد افزایش یافت. او اعلام کرد این همکاری به شناسایی و دستگیری هزاران نفر انجامید.
آمار دستگیریها و اتهامات
منتظرالمهدی گفت بیش از دو هزار و هفتصد نفر از بازداشتشدگان «اتباع خارجی جاسوس» هستند. او افزود که بررسی تلفنهای همراه آنها حاوی تصاویر و موقعیتبرداری از مناطق حساس بوده است. همچنین، ۲۶۱ نفر به اتهام جاسوسی و ۱۷۲ نفر به اتهام تصویربرداری غیرمجاز بازداشت شدند. در میان این دستگیریها، ۳۰ پرونده امنیتی ویژه نیز شناسایی شده است.
اختلاف آمار مسئولان
رئیس قوه قضائیه پیشتر گفته بود تنها حدود دو هزار نفر بازداشت شدند و بسیاری از آنها آزاد شدهاند. این اختلاف آماری ابهامات زیادی ایجاد کرده است. تاکنون مشخص نیست چه تعداد از ۲۱ هزار مظنون همچنان در بازداشت هستند.
هشدار نهادهای بینالمللی
نهادهای مدافع حقوق بشر، از جمله کنت بلاکول، سفیر پیشین آمریکا در کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل، نسبت به موج اعدامهای احتمالی هشدار دادهاند. او خواستار اقدام فوری جامعه جهانی برای جلوگیری از تکرار اعدامهای گسترده دهه ۶۰ شد.
حادثه زندان اوین
در جریان بمباران زندان اوین در روز یازدهم جنگ، ۷۱ نفر کشته شدند. منتظرالمهدی اعلام کرد نیروهای امنیتی ۱۲۷ زندانی سیاسی را که «در حال فرار» بودند، دستگیر کردند. با این حال، شاهدان و زندانیان سیاسی گزارشهایی از ضرب و شتم شدید و رفتار تحقیرآمیز ارائه کردهاند.
واکنش زندانیان سیاسی
۱۴ زندانی سیاسی، از جمله ابوالفضل قدیانی، در بیانیهای خشونت نیروهای امنیتی را محکوم کردند. آنها گفتند این رفتارها حتی شامل افرادی شد که در زمان بمباران برای نجات دیگران تلاش کرده بودند.
محدودیت دسترسی ناظران
جمهوری اسلامی همچنان از ورود نهادهای بینالمللی و ناظران سازمان ملل به زندان اوین و سایر زندانها جلوگیری میکند. این مسئله نگرانیها درباره وضعیت حقوق بشر در کشور را افزایش داده است.