در حالی که تنشها بر سر برنامه هستهای ایران به اوج تازهای رسیده، یک مقام ارشد امنیتی در اسرائیل فاش کرده که اطلاعات این کشور نشان میدهد اورانیوم غنیشده ایران، پیش از حمله هوایی آمریکا به سایتهای فردو، نطنز و اصفهان، جابهجا نشده بود.
این مقام که نامش فاش نشده، روز پنجشنبه ۱۹ تیر به خبرگزاری رویترز گفته است که مواد غنیشده در تأسیسات اصفهان ممکن است هنوز قابلیت جابهجایی داشته باشد، اما بهدلیل خسارات وارده، دسترسی به آن بسیار دشوار خواهد بود.
این در حالی است که ادعای مطرحشده با اظهارات پیشین مقامات جمهوری اسلامی که مدعی انتقال اورانیوم از محلهای هدف قرار گرفته بودند، در تضاد کامل قرار دارد.
تناقض در روایتها؛ ابهام در سرنوشت اورانیوم
اظهارات مقام اسرائیلی، تأییدی تلویحی بر آن چیزی است که دولت آمریکا نیز اعلام کرده بود: تهران فرصت خارجکردن اورانیوم غنیشده را پیش از حمله نداشته است. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، که دستور حمله را صادر کرد، گفته بود: «هر آنچه زیر آن سایتها بود، بهکلی نابود شده است.»
اما روزنامه اسرائیلی «یدیعوت آحرونوت» شب گذشته با انتشار گزارشی نوشت که گفتههای اخیر بنیامین نتانیاهو در گفتوگو با شبکه فاکسبیزنس، با ارزیابیهای رسمی آمریکا تناقض دارد.
نتانیاهو در این مصاحبه گفته بود: «ما میدانیم این مواد کجا دفن شدهاند» اما همچنین تأکید کرد که اورانیوم غنیشده بهتنهایی برای ساخت بمب کافی نیست.
فرانسه: بخشی از اورانیوم هنوز در اختیار تهران است
در همین حال، نیکلاس لرنر، رئیس سرویس اطلاعات خارجی فرانسه نیز با تردید به ادعاهای تهران نگریسته و اعلام کرده است که برآورد پاریس نشان میدهد تنها بخشی از اورانیوم نابود شده و باقی آن همچنان در اختیار جمهوری اسلامی است. به گفته وی، بدون بازگشت بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران، نمیتوان با قطعیت در مورد سرنوشت آن اظهارنظر کرد.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس، نیز پیشتر احتمال انتقال بخشی از مواد هستهای به تونلهای کوهستانی در اطراف اصفهان را مطرح کرده بود.
تهدید تلآویو به ادامه عملیات؛ «چاقوی هستهای» جمهوری اسلامی نباید بازگردد
نخستوزیر اسرائیل که این روزها در واشینگتن با مقامات ارشد آمریکایی دیدار میکند، از احتمال تکرار عملیات مشترک نظامی سخن گفته و تصریح کرده که اقدام اخیر چهره ژئوپلیتیکی خاورمیانه را «دگرگون کرده» است.
او گفت: «ما محور جمهوری اسلامی را شکست دادیم. اگر واکنش نشان نمیدادیم، جمهوری اسلامی در عرض یک سال چند بمب در اختیار داشت و توان موشکیاش به بیست هزار فروند در پنج سال میرسید.»
نتانیاهو افزود که جمهوری اسلامی ممکن است دوباره مسیر هستهای خود را از سر بگیرد و غرب باید مانند مواجهه با تومور سرطانی، مراقب بازگشت آن باشد.
ترامپ و نتانیاهو: پیام قدرت به تهران رسید
در ضیافت رسمی دوشنبهشب در کاخ سفید، ترامپ و نتانیاهو بار دیگر بر اتحاد نظامی خود تأکید کردند. رئیسجمهور آمریکا گفت به اقدام قاطع علیه جمهوری اسلامی افتخار میکند و امیدوار است نیازی به تکرار آن نباشد — اما در صورت لزوم، این گزینه روی میز باقی خواهد ماند.
نتانیاهو نیز با تکرار مواضع تند پیشین، تأکید کرد که تنها یک «توافق کامل» — شامل توقف کامل غنیسازی، خاتمه برنامه موشکی و برچیدهشدن «محور تروریستی» تهران — میتواند امکان لغو تحریمها را ایجاد کند. او البته تأکید کرد که چنین توافقی «برخلاف ماهیت رژیم جمهوری اسلامی» است.
دیدار امنیتی در پنتاگون؛ تقدیر از نیروهای شرکتکننده در عملیات ایران
نخستوزیر اسرائیل روز چهارشنبه با پیت هگست، وزیر دفاع ایالات متحده دیدار کرد. طرفین درباره امنیت منطقه، مقابله با تهدید ایران و تقویت همکاریهای راهبردی گفتگو کردند.
وزارت دفاع آمریکا در بیانیهای اعلام کرد که وزیر دفاع از نیروهای آمریکایی شرکتکننده در عملیات هوایی علیه جمهوری اسلامی تقدیر کرده و بار دیگر بر دکترین «صلح از طریق قدرت» تأکید نموده است.
جمعبندی: سرنوشت اورانیوم، یک رمز سیاسی
در حالی که تنشها بین جمهوری اسلامی، آمریکا و اسرائیل وارد مرحلهای بیسابقه شده، سرنوشت اورانیوم غنیشده ایران به موضوعی محوری در چانهزنیهای دیپلماتیک و امنیتی بدل شده است. از یکسو مقامات غربی و اسرائیلی مدعی هستند تهران فرصت خروج اورانیوم را نداشته و بخشی از آن نابود شده، از سوی دیگر جمهوری اسلامی روایت متفاوتی ارائه میدهد.
با ادامه سفر نتانیاهو و دیدارهای استراتژیک در واشینگتن، میتوان انتظار داشت که فاز جدیدی از فشارهای سیاسی و نظامی علیه تهران شکل بگیرد — فازی که ممکن است نقشه راه هستهای خاورمیانه را بازنویسی کند.