روز دوشنبه ۲۴ مارس، دادگاه ایالات متحده قرار است به شکایت رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی علیه سازمان رسانه‌های جهانی ایالات متحده (یواس‌ای‌جی‌ام) رسیدگی کند. این شکایت به دلیل عدم تخصیص بودجه مصوب کنگره از سوی یواس‌ای‌جی‌ام مطرح شده است و رادیو اروپای آزاد از دادگاه درخواست کرده تا مانع از “آسیب جبران‌ناپذیر” به این رسانه شود.
رادیو اروپای آزاد مدعی است که یواس‌ای‌جی‌ام باید مبلغ ۷.۵ میلیون دلار را که مربوط به دوره اول تا پانزدهم مارس است، آزاد کند. این مبلغ مربوط به بودجه‌ای است که کنگره برای این رسانه تخصیص داده بود اما یواس‌ای‌جی‌ام اعلام کرده است که پرداخت آن پایان یافته است. یواس‌ای‌جی‌ام، سازمان نظارت بر رسانه‌های دولتی آمریکا از جمله رادیو اروپای آزاد و صدای آمریکا است.
در شکایت رادیو اروپای آزاد آمده که این محرومیت از بودجه که کنگره آن را تصویب کرده، ناقض قوانین فدرال و قانون اساسی آمریکا است. زیرا کنگره نهاد مسئول در تعیین هزینه‌های فدرال است. این رسانه از دادگاه خواسته تا با صدور دستور موقت، این مبلغ را آزاد کند و از آسیب بیشتر به آن جلوگیری شود.
در این پرونده همچنین درخواست شده که دادگاه بودجه باقی‌مانده برای سال مالی ۲۰۲۵ (که تا پایان سپتامبر ادامه دارد) را نیز آزاد کند. جلسه رسیدگی به این بخش از پرونده برای اواسط آوریل برنامه‌ریزی شده است.
استیون کیپس، رئیس رادیو اروپای آزاد در نامه‌ای به دادگاه نوشته است که کاهش قراردادهای کارکنان و ارسال آن‌ها به مرخصی اجباری، فعالیت این رسانه را به‌شدت محدود کرده است. او تأکید کرده که این تصمیم‌ها توانایی رادیو اروپای آزاد برای ارائه اخبار بی‌طرفانه و بدون سانسور در ۲۳ کشور مختلف را کاهش داده است.
در مقابل: دفاع یواس‌ای‌جی‌ام از تصمیم خود
یواس‌ای‌جی‌ام در پاسخ به شکایت رادیو اروپای آزاد به دادگاه اعلام کرده که دادگاه منطقه‌ای کلمبیا صلاحیت رسیدگی به این پرونده را ندارد و به سازمان یادشده اختیارات گسترده‌ای از سوی کنگره داده شده است. این سازمان همچنین تأکید کرده که حتی اگر دادگاه تصمیم به لغو تصمیم یواس‌ای‌جی‌ام بگیرد، مصلحت عمومی ایجاب نمی‌کند که رأی به نفع شاکی صادر شود.
واکنش‌ها به قطع بودجه
قطع بودجه رادیو اروپای آزاد باعث ایجاد موجی از نگرانی در میان مخاطبان این رسانه در کشورهای مختلف شده است. از ایران گرفته تا بلاروس، اوکراین تا روسیه، و از پاکستان تا افغانستان، مخاطبان از گزارش‌های بی‌طرفانه و شجاعانه خبرنگاران این رسانه تقدیر کرده‌اند و نسبت به توقف فعالیت آن ابراز نگرانی کرده‌اند.
اولِه پروزوروف، یکی از مخاطبان اوکراینی در فیسبوک نوشت: «شما گاهی همچون نوری بودید که تاریکی دروغ‌ها را می‌شکافتید» و از رادیو اروپای آزاد برای دفاع از آزادی‌های سیاسی قدردانی کرد.
تنش‌های سیاسی و اقتصادی در دولت ترامپ
دستور قطع بودجه رادیو اروپای آزاد چند ساعت پس از صدور یک فرمان اجرایی از سوی دونالد ترامپ صادر شد که خواستار کاهش بودجه هفت نهاد دولتی، از جمله یواس‌ای‌جی‌ام، بود. کری لیک، مشاور ارشد مدیرعامل موقت یواس‌ای‌جی‌ام که این تصمیم را گرفته، در نامه‌ای اعلام کرده که این بودجه دیگر با اولویت‌های سازمان هم‌خوانی ندارد، اما جزئیات بیشتری ارائه نکرده است.
چالش‌ها برای آینده رادیو اروپای آزاد
رادیو اروپای آزاد، که یک مؤسسه خصوصی و غیرانتفاعی است، بودجه خود را از طریق کمک‌هزینه‌های کنگره تأمین می‌کند. این رسانه به‌ویژه در کشورهای تحت سلطه نظام‌های سرکوبگر نقش مهمی ایفا می‌کند و گزارش‌های آن در بسیاری از مناطق به عنوان منابع معتبر اطلاعاتی شناخته می‌شود. اگرچه یواس‌ای‌جی‌ام نظارت کلی بر این رسانه دارد، اما کارکنان رادیو اروپای آزاد کارمندان رسمی دولت فدرال نیستند.
ترامپ که از ابتدای دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش اقدام به کاهش هزینه‌ها کرده است، در دوران نخست ریاست‌جمهوری خود نیز با یواس‌ای‌جی‌ام و صدای آمریکا بر سر سیاست‌های برنامه‌ای و استقلال تحریریه درگیر بوده است.
حمایت‌های بین‌المللی و تلاش‌ها برای پشتیبانی از رسانه‌های آزاد
در این شرایط، گروه‌های بین‌المللی فعال در حوزه آزادی رسانه‌ها، از جمله ۲۸ نهاد رسانه‌ای، در نامه‌ای به کنگره آمریکا تأکید کرده‌اند که کنگره باید از یواس‌ای‌جی‌ام حمایت کند و امنیت خبرنگاران وابسته به این سازمان را تضمین کند. این گروه‌ها همچنین بر اهمیت حمایت از رسانه‌های آزاد در داخل و خارج آمریکا تأکید کرده‌اند.
نگرانی اتحادیه اروپا
با توجه به آینده نامعلوم رادیو اروپای آزاد، برخی از سیاستمداران اتحادیه اروپا نیز در حال بررسی راه‌هایی برای حمایت از این رسانه هستند. یواس‌ای‌جی‌ام که مسئولیت پخش اخبار به بیش از ۳۶۱ میلیون نفر در سراسر جهان را بر عهده دارد، درخواست بودجه ۹۵۰ میلیون دلاری برای سال مالی ۲۰۲۵ کرده است.
رادیو اروپای آزاد در سال مالی ۲۰۲۵ برای پوشش هزینه‌های خود از یواس‌ای‌جی‌ام مبلغ ۱۵۳ میلیون دلار درخواست کرده است.
