فارسی
دانشگاه استانبول روز سه‌شنبه اعلام کرد که مدرک تحصیلی اکرم امام‌اوغلو، رقیب اصلی رئیس‌جمهور رجب طیب اردوغان، را به دلیل «تخلفات» باطل کرده است. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که اپوزیسیون ترکیه در آستانه معرفی وی به عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری قرار دارد.
بر اساس قوانین ترکیه، بدون داشتن مدرک دانشگاهی، امام‌اوغلو که شهردار استانبول و از اعضای حزب اصلی مخالف، حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) است، نمی‌تواند نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شود. وی با انتقاد از این اقدام، آن را غیرقانونی و خارج از صلاحیت دانشگاه دانست و اعلام کرد که به‌طور رسمی علیه این تصمیم شکایت خواهد کرد.
امام‌اوغلو در واکنش به این حکم گفت: «ما این تصمیم نامشروع را به دادگاه خواهیم برد و علیه آن مبارزه خواهیم کرد.» وی در عین حال ابراز تردید کرد که دستگاه قضایی تحت فشارهای سیاسی بتواند حکمی عادلانه صادر کند و افزود: «من تسلیم نمی‌شوم، خسته نمی‌شوم. این مسئله دیگر فقط مربوط به اکرم نیست، بلکه مربوط به تمام ملت است. تمام دستاوردها و حقوق مردم در خطر است.»
دولت اردوغان هرگونه فشار سیاسی بر دادگاه‌ها را رد کرده و تأکید دارد که قوه قضاییه در ترکیه مستقل عمل می‌کند.
سرکوب گسترده مخالفان
ابطال مدرک تحصیلی امام‌اوغلو در ادامه‌ی تشدید سرکوب‌های قانونی علیه چهره‌های مخالف، به‌ویژه شخص شهردار استانبول، صورت می‌گیرد. پیش از این نیز چندین پرونده قضایی علیه وی گشوده شده و دولت برخی از مقامات شهرداری‌های تحت کنترل اپوزیسیون را با مدیران دولتی جایگزین کرده است.
سدا دمیرالپ، رئیس دپارتمان روابط بین‌الملل دانشگاه ایشیک استانبول، این اقدام را نقطه عطف دیگری در پس‌رفت دموکراسی ترکیه توصیف کرد و گفت: «این تصمیم از سوی بسیاری از گروه‌های مخالف به عنوان اقدامی تهدیدآمیز تلقی شده است.»
دلایل دانشگاه برای ابطال مدرک
دانشگاه استانبول در بیانیه‌ای اعلام کرد که در سال ۱۹۹۰، ۳۸ نفر به‌طور غیرقانونی به برنامه‌ی مدیریت انگلیسی این دانشگاه منتقل شده‌اند. بر اساس این بیانیه، مدرک تحصیلی ۲۸ نفر از آن‌ها، از جمله اکرم امام‌اوغلو، به دلیل «اشتباهات آشکار» در مقررات شورای آموزش عالی ترکیه (YOK) باطل شده است.
مقامات قضایی ترکیه اخیراً تحقیقات درباره‌ی جعل احتمالی مدارک تحصیلی امام‌اوغلو را آغاز کرده‌اند، اقدامی که منتقدان آن را تازه‌ترین تلاش حکومت برای استفاده از دستگاه قضایی در جهت سرکوب مخالفان می‌دانند.
وکیل امام‌اوغلو، محمد پهلوان، هفته گذشته در مصاحبه‌ای با رویترز تأکید کرد که هیچ تخلفی در مدارک تحصیلی موکلش وجود ندارد. وی همچنین روز سه‌شنبه در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (X) اعلام کرد که هیئت‌مدیره دانشگاه استانبول صلاحیت قانونی برای چنین تصمیمی را ندارد و این حکم از نظر حقوقی باطل و بی‌اعتبار است.
تأثیر این اقدام بر آینده سیاسی امام‌اوغلو
امام‌اوغلو مدت‌هاست که به‌عنوان یکی از جدی‌ترین رقبای اردوغان مطرح بوده است. اردوغان بیش از دو دهه است که قدرت را در ترکیه در دست دارد و اگر بخواهد طبق قانون اساسی برای یک دوره دیگر در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کند، باید انتخابات زودهنگام برگزار کند.
در ماه‌های اخیر، امام‌اوغلو انتقادات خود از اردوغان و دولت وی را شدت بخشیده و به‌طور جدی برای کسب نامزدی حزب جمهوری‌خواه خلق در انتخابات آتی تلاش کرده است.
دمیرالپ در تحلیل این اقدام گفت: «این ماجرا نشان می‌دهد که رژیم حاکم از هیچ ابزاری برای سرکوب مخالفان ابا ندارد، حتی اگر به معنی ابطال مدرک تحصیلی فردی باشد که بیش از ۳۰ سال از فارغ‌التحصیلی‌اش می‌گذرد.»
واکنش‌های اپوزیسیون
احزاب مخالف، از جمله حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) و حزب خوب (IYI)، به‌شدت این اقدام را محکوم کردند.
اوزگور اوزل، رئیس حزب جمهوری‌خواه خلق، این تصمیم را «لکه‌ی سیاهی» بر دموکراسی ترکیه خواند و تأکید کرد که حزبش در تاریخ ۲۳ مارس، امام‌اوغلو را به‌عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری معرفی خواهد کرد.
منصور یاواش، شهردار آنکارا و یکی از گزینه‌های احتمالی دیگر حزب CHP برای انتخابات، نیز از امام‌اوغلو حمایت کرد و اعلام کرد که حزب اقدام قانونی علیه تصمیم دانشگاه استانبول را در دستور کار قرار خواهد داد.
