مسعود پزشکیان در واکنش به ادعای دونالد ترامپ مبنی بر ارسال نامهای به علی خامنهای برای مذاکره با جمهوری اسلامی، تأکید کرد که به دلیل تهدیدهای ترامپ حاضر به گفتوگو با او نیست.
رئیسجمهور ایران روز سهشنبه، ۲۱ اسفند، در دیدار با اعضای «مجمع کارآفرینان ایران» اظهار داشت: «برای من قابل قبول نیست که آمریکا تهدید کند و دستور بدهد.» او در واکنش به درخواست ترامپ برای مذاکره گفت: «من اصلاً با تو مذاکره نمیکنم، هر کاری که میخواهی انجام بده!»
پزشکیان همچنین با اشاره به دیدار اخیر ترامپ و زلنسکی در کاخ سفید، رفتار رئیسجمهور پیشین آمریکا را شرمآور دانست. او تأکید کرد که ایران خواهان تعامل با جهان است و سیاست قهر و درگیری ندارد، اما هرگونه مذاکره باید بر اساس احترام متقابل و عزت باشد، نه تحت فشار و تهدید.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، نیز چند روز پیش تأکید کرده بود که ایران تحت فشار و تهدید تن به مذاکره نخواهد داد.
این اظهارات پس از آن مطرح شد که ترامپ در گفتوگویی با شبکه فاکس نیوز، که بخشهایی از آن در ۱۷ اسفند منتشر شد، از تمایل خود برای مذاکره درباره برنامه هستهای ایران خبر داد و مدعی شد نامهای برای علی خامنهای ارسال کرده است.
ترامپ همچنین در کاخ سفید به خبرنگاران گفت که بهزودی «اتفاقات مهمی» درباره ایران رخ خواهد داد و «روزهای جالبی در پیش است.» اما عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در واکنش به این اظهارات به خبرگزاری فرانسه گفت: «تا زمانی که سیاست فشار حداکثری ادامه داشته باشد، تهران مذاکرات هستهای را از سر نخواهد گرفت.»
یک ماه پیش از این، ترامپ با امضای فرمانی، سیاست فشار حداکثری علیه ایران را احیا کرد و بار دیگر خواهان دیدار با رئیسجمهور ایران شد تا جمهوری اسلامی را از دستیابی به سلاح هستهای بازدارد. ایران همواره تولید سلاح هستهای را تکذیب کرده، اما آژانس بینالمللی انرژی اتمی هشدار داده که تهران سطح غنیسازی اورانیوم را به ۶۰ درصد افزایش داده که به آستانه ۹۰ درصد مورد نیاز برای تولید سلاح هستهای نزدیک است.
رهبر جمهوری اسلامی پیشتر در بهمنماه صراحتاً مذاکره با دولت ترامپ را رد کرده بود. پس از این موضعگیری، مسعود پزشکیان نیز که پیش از این دیدگاه متفاوتی داشت، تغییر موضع داده و مذاکره با آمریکا را غیرممکن دانسته است.
همزمان گزارشهایی منتشر شده که نشان میدهد روسیه نقش میانجیگر را در مذاکرات ایران و آمریکا بر عهده گرفته است. کرملین نیز تأیید کرده که برنامه هستهای ایران بخشی از مذاکرات روسیه و آمریکا خواهد بود.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در ۱۵ اسفند اعلام کرد که روسیه راهحل دیپلماتیک را بهترین گزینه برای حل مسائل مربوط به برنامه هستهای ایران میداند.
این نخستین تلاش برای میانجیگری میان ایران و آمریکا نیست. در سال ۱۳۹۸، شینزو آبه، نخستوزیر وقت ژاپن، در سفر خود به تهران، پیامی از ترامپ برای خامنهای آورد، اما این تلاش نیز به نتیجه نرسید.