گزارش‌هایی از قاچاق حدود ۵۰ سنگ‌قبر تاریخی از گورستان‌های جزیره قشم به کشورهای حوزه خلیج‌فارس، به ویژه قطر، منتشر شده است. برخی از این سنگ‌ها که قدمت آن‌ها به قرن ششم و هفتم هجری قمری بازمی‌گردد، به گفته شاهدان محلی، از گورستان دشت توریان به موزه‌های خارجی منتقل شده‌اند.
به گزارش خبرگزاری ایلنا، ابراهیم رستم گورانی، مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی منطقه آزاد قشم، ضمن رد نکردن کلی این موضوع، اعلام کرد که آمار مربوط به قاچاق ۵۰ سنگ‌قبر «ممکن است اغراق‌آمیز باشد» و هنوز شواهدی مبنی بر انتقال این آثار به موزه‌های قطر وجود ندارد. او همچنین افزود که تاکنون گزارشی از مشاهده این آثار در موزه‌های خارجی توسط ساکنان محلی یا پژوهشگران دریافت نشده است.
گورستان‌های تاریخی قشم در خطر
جزیره قشم با پیشینه‌ای تاریخی و فرهنگی غنی، میزبان گورستان‌های قدیمی متعددی است که برخی از آن‌ها بیش از هزار سال قدمت دارند. این گورستان‌ها در مناطق مختلفی از جزیره، از جمله دشت توریان، کوشه، لافت، و گربدان پراکنده‌اند. سنگ‌قبرهای این مناطق به خاطر نقوش قرآنی و معماری خاص خود شناخته می‌شوند و برخی از آن‌ها به دوره‌های اسلامی اولیه و حتی پیش از آن بازمی‌گردند.
مدیر میراث فرهنگی قشم با اشاره به اهمیت این آثار گفت: «در حال حاضر تنها ۲۰ سنگ‌قبر تاریخی جزیره ثبت ملی شده است و ۷۸ پرونده دیگر در انتظار بررسی وزارت میراث فرهنگی قرار دارند.»
تلاش برای حفاظت از میراث فرهنگی
رستم گورانی اعلام کرد که منطقه آزاد قشم در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد یک موزه روباز جهت نگهداری و نمایش سنگ‌قبرهای تاریخی جزیره است. او تأکید کرد که ویژگی خاص این سنگ‌قبرها، وجود کتیبه‌ها، نقوش قرآنی، و تزئینات معماری منحصربه‌فرد است که نمایانگر هویت فرهنگی و تاریخی منطقه هستند.
ابهامات و نگرانی‌ها
با وجود تلاش‌های مقامات برای حفاظت از این آثار، همچنان سوالات زیادی در مورد سرنوشت سنگ‌قبرهای گم‌شده باقی مانده است. آیا این آثار به خارج از کشور منتقل شده‌اند یا در داخل جزیره نابود شده‌اند؟ همچنین، نبود آمار دقیق از تعداد سنگ‌قبرهای تاریخی قشم و کمبود نظارت بر این آثار، نگرانی‌هایی را درباره سرقت و قاچاق بیشتر برانگیخته است.
جزیره قشم به دلیل تاریخ کهن خود، گنجینه‌ای از آثار تاریخی و فرهنگی است که حفاظت از آن‌ها نیازمند توجه جدی‌تر و سرمایه‌گذاری بیشتر در زمینه شناسایی و حفظ این میراث ارزشمند است.
