دیده‌بان حقوق بشر سوریه گزارش داده است که شورشیان جهادی به رهبری گروه «هیئت تحریر الشام» اکنون کنترل بخش‌های گسترده‌ای از شهر حلب، دومین شهر بزرگ سوریه، و کل استان ادلب را در اختیار دارند. این تحولات نشان‌دهنده تغییری قابل‌توجه در معادلات میدانی جنگ سوریه است.
تصرف حلب و ادلب توسط شورشیان
گروه «هیئت تحریر الشام» به همراه نیروهای متحد خود، بخش‌های عمده‌ای از حلب را تصرف کرده و مراکز دولتی، زندان‌ها، و فرودگاه غیرنظامی این شهر را به کنترل خود درآورده‌اند. گزارش‌ها حاکی از این است که ارتش سوریه به دلیل پیشروی‌های سریع شورشیان، دستور عقب‌نشینی امن از بخش‌هایی از شهر را صادر کرده است. منابع نظامی سوری نیز تأیید کرده‌اند که در درگیری‌های اخیر، ده‌ها تن از نیروهای دولتی کشته یا زخمی شده‌اند.
همچنین خبرگزاری رویترز گزارش داده که شورشیان با تصرف شهر معرت‌النعمان در جنوب استان ادلب، اکنون کنترل کامل این استان را در اختیار دارند. این گروه پیش‌تر در استان ادلب مستقر بود و اکنون با پیشروی در حلب، مناطق بیشتری را تصرف کرده است.
حملات هوایی روسیه و افزایش تلفات غیرنظامیان
برای اولین بار از سال ۲۰۱۶، روسیه اقدام به حملات هوایی در شهر حلب کرده است. دیده‌بان حقوق بشر سوریه اعلام کرده که این حملات باعث کشته شدن دست‌کم ۱۶ غیرنظامی و زخمی شدن ۲۰ نفر دیگر شده است. بر اساس این گزارش، جنگنده‌های روسی خودروهای نظامی شورشیان را در یک میدان در حلب هدف قرار داده‌اند. در مجموع، درگیری‌های اخیر از چهارشنبه تاکنون منجر به کشته شدن ۳۲۷ نفر شده است که شامل ۱۵۹ شورشی، ۱۰۰ نیروی دولتی، و ۲۸ غیرنظامی می‌شود.
نقش ترکیه و پاسخ شورشیان به حملات
شورشیان اعلام کرده‌اند که عملیات تصرف حلب در پاسخ به حملات هوایی شدید روسیه و سوریه به مواضع آنان در ادلب طی هفته‌های اخیر بوده است. منابع اپوزیسیون سوریه مدعی شده‌اند که ترکیه نیز به این حملات شورشیان چراغ سبز نشان داده است. با این حال، سخنگوی وزارت خارجه ترکیه اعلام کرده که این کشور به دنبال جلوگیری از بی‌ثباتی بیشتر در منطقه است و هشدار داده که حملات اخیر توافقات کاهش تنش را تهدید می‌کند.
واکنش ایران و روسیه به تحولات سوریه
ایران و روسیه به عنوان متحدان اصلی بشار اسد، نسبت به این تحولات ابراز نگرانی کرده‌اند. عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در گفت‌وگویی تلفنی با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، بر لزوم هماهنگی میان ایران، روسیه و ترکیه برای تثبیت اوضاع تأکید کرد. این تماس‌ها در چارچوب روند آستانه برای حل بحران سوریه انجام شده است.
از سوی دیگر، دولت روسیه اعلام کرده که در حملات هوایی اخیر خود در سوریه، ۲۰۰ تن از نیروهای افراط‌گرا را از بین برده است و وعده داده که در روزهای آینده تجهیزات نظامی جدیدی را به ارتش سوریه ارسال کند.
نتیجه‌گیری و پیامدهای احتمالی
این تحولات که در پی عقب‌نشینی نیروهای دولتی از مناطق اصلی حلب و ادلب رخ داده، ممکن است تأثیرات گسترده‌ای بر آینده جنگ سوریه و تعادل نیروها در این کشور داشته باشد. به‌ویژه با توجه به حمایت‌های ترکیه از شورشیان و اقدامات نظامی روسیه، احتمال تشدید تنش‌ها در منطقه افزایش یافته است.
همچنین این تحولات پیامدهای انسانی گسترده‌ای داشته و باعث افزایش تعداد کشته‌ها و آوارگان در سوریه شده است. سازمان ملل نیز درباره وضعیت وخیم انسانی در مناطق درگیری ابراز نگرانی کرده است.
