مشخصات قاره آفریقا: این قاره با جمعیتی حدود یک میلیارد و چهارصد میلیون نفر میزبان بیش از 18% از کل جمعیت جهان می باشد. آفریقا با 54 کشور و مساحت تقریبی 31 میلیون کیلومتر مربع معادل 24% از سطح کره زمین و مساحتی معادل سه برابر قاره اروپاست. از نظر منابع طبیعی قاره آفریقا 30% از ذخایر طبیعی ، 40% طلا و 90% کروم و پلاتین جهان را دارا می باشد.
تغییر رویکرد: حال با شکست استراتژیک جمهوری اسلامی در مقابل اسرائیل، منظور از استراتژیک راهبردی است نه تاکتیکی چراکه کشورها به لحاظ تاکتیکی میتوانند بارها بر علیه هم شاخ و شانه بکشند و حتی وارد جنگ شوند، اما به لحاظ استراتژیک کشورهای حوزه خلیج فارس ، حتی عربستان سعودی در کنار اسرائیل قرار میگیرند. کشورهای منطقه بهدرستی متوجه شدند که جمهوری اسلامی یک رژیم خطرناک و با روحیه تهاجمی است که بدون داشتن برنامه برای توسعه کشور ایران بهدنبال جنگهای منطقهای میباشد. در ضمن باید یادآور شویم، عربستان سعودی بهخاطر طرح 2030 بهدنبال آرامش میگردد و درگیر توسعه کشور خودش است. در درگیری اخیر، روسیه و چین هم در کنار جمهوری اسلامی قرارنگرفتند، در واقع روسیه در کنار اسرائیل و سوریه بود و چین هم در کنار عربستان قرار گرفت. به لحاظ تاکتیکی روسیه در جنگ بین حماس و اسرائیل و موشکپرانی جمهوری اسلامی از اسرائیل حمایت می کرد تا جنگ خودش با اوکراین به حاشیه برود و به لحاظ استراتژیک هم در کنار جمهوری اسلامی نبود.
همه این عوامل باعث شد که جمهوری اسلامی نگاهی دوباره به قاره آفریقا داشته باشد با این توضیح که کشورهای آفریقایی به صورت عمده ارزش افزوده یا صنعت پیشرو و … ندارند و بیشتر از سرمایه گذاری خارجی بهره میبرند و از صنعت کشورهای توسعه یافته و عمدتا غربی در زمینه خودرو سازی ، هواپیما سازی ، اسلحه و تسلیحات جنگی و .. استفاده می کنند . اکثر کشورهای آفریقایی فقیر هستند و جمهوری اسلامی هم با وعده و خرج سرمایه های کشور ایران در آن کشورها ، می خواهد آنها را به سمت جمهوری اسلامی بیاورد؛ مانند همراه کردن ابراهیم یعقوب زکزاکی در نیجریه یا حضور در کشور مالی یا جاهای دیگر. باید بدانیم جمهوری اسلامی خودش که بهخاطر تحریم ها اقتصاد شکنندهای دارد، نیازمند سرمایه گذاری خارجی است تا به جدید ترین تکنولوژی های روز دنیا دست یابد.
نتیجه: حضور جمهوری اسلامی در آفریقا نه به لحاظ استراتژیک بلکه بهدنبال صدور انقلاب و استفاده از اقشار پایین جامعه است. پس سعی میکند برای مسلمان کردن آنان و گسترش تشیع اهداف خود را به پیشببرد. که این تغییر رویکرد عملا نشان دهنده شکست جمهوری اسلامی است و این ها بهدلیل قدرت اسرائیل در منطقه است چون اسرائیل نشان داده هر زمان اراده کند ، مقامات حکومتی و نظامی(سپاه) جمهوری اسلامی را میتواند با موشک، پهباد و… مورد هدف قرار دهد بدون اینکه جمهوری اسلامی قادر به واکنش باشد و البته جمهوری اسلامی میداند در حالت جنگ مستقیم هم توان مبارزه با جدید ترین تکنولوژیهای کشورهای توسعه یافته را ندارد …
علی نظری نفوتی
تحلیلگر و پژوهشگر مطالعات بین المللی