فارسی
در پی پایان جنگ ۱۲روزهای که با درگیری‌های گسترده با اسرائیل و ایالات متحده همراه بود، حاکمیت جمهوری اسلامی رویکرد تازه‌ای را برای مدیریت نارضایتی عمومی در پیش گرفته است: بازتعریف «ملی‌گرایی» به سبک حکومتی.
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی که سه‌شنبه ۳۱ تیر منتشر شد، نوشت که مقامات جمهوری اسلامی به‌دنبال آن هستند تا خشم عمومی ناشی از حملات اخیر را به عاملی برای انسجام داخلی تبدیل کنند؛ رویکردی که در قالب استفاده از نمادهای فولکلور، موسیقی‌های محلی و اشعار ملی در مراسم‌های محرم امسال نمود پیدا کرده است.
در شرایطی که کشور با بحران‌های فزاینده‌ای چون فروپاشی اقتصادی، قطعی آب و برق، گرمای بی‌سابقه و محدودیت‌های شدید اینترنت روبروست، رهبران جمهوری اسلامی می‌کوشند تا با برانگیختن حس هویت ملی، وفاداری عمومی به حکومت را افزایش دهند.
وقتی مذهب دیگر پاسخگو نیست
به گفته برخی تحلیلگران داخلی، تغییر لحن نظام از ایدئولوژی مذهبی به ملی‌گرایی نشانه‌ای است از شکست ابزارهای سنتی حاکمیت در جلب همراهی نسل جدید.
محسن برهانی، استاد حقوق دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با نیویورک تایمز اظهار داشت: «این چرخش نشان می‌دهد که مذهب دیگر قدرت بسیج‌کنندگی سابق را ندارد. برای جمعیتی ۹۰ میلیونی که جوانان سهم بالایی در آن دارند، حکومت ناچار است به نمادهای ملی پناه ببرد.»
در سوی دیگر، شهرزاد، دانشجوی دانشگاه تهران، از «مهندسی ملی‌گرایی» توسط حکومت انتقاد کرد و گفت: «ملی‌گرایی واقعی از بطن خیابان و از دردهای مشترک مردم می‌آید، نه از تریبون‌های رسمی.»
سؤال بزرگ: تا کی؟
حتی اگر این موج احساسات ملی‌گرایانه برای مدتی وضعیت ناپایدار کشور را تثبیت کند، پرسش اصلی برای بسیاری از شهروندان باقی‌ست: این وضعیت تا چه زمانی قابل دوام است؟
علی انصاری، مدیر مؤسسه مطالعات ایران در دانشگاه سنت‌اندروز بریتانیا، در گفت‌وگو با این روزنامه هشدار داد که حکومت بدون اصلاحات عمیق اقتصادی نمی‌تواند بر مشکلات بنیادی فائق آید.
او گفت: «وقتی گردوغبار جنگ فروبخوابد، مردم به دنبال پاسخ خواهند بود. و خواهند دید که همچنان آب، برق و گاز ندارند.»
پیوست امنیتی: ارتش اسرائیل، زندانیان فراری و بحران ادامه‌دار
هم‌زمان با تحولات داخلی، در خارج نیز تنش‌ها با ایران ادامه دارد. ژنرال ایال زمیر، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، روز سه‌شنبه اعلام کرد که کارزار جنگی این کشور علیه جمهوری اسلامی پایان نیافته و ارتش در حال آماده‌سازی برای سالی با «فرصت‌های عملیاتی و تهدیدات چندوجهی» است.
در همین حال، اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضائیه جمهوری اسلامی، از فرار ۷۵ زندانی از زندان اوین در جریان حمله هوایی اخیر اسرائیل خبر داد؛ فراری که به گفته او «فرار تلقی نمی‌شود»، چرا که «بسیاری از آن‌ها داوطلبانه بازگشته‌اند».
با این‌حال، روایت‌هایی چون ویدئوی دانیال مقدم، خواننده معترضی که در جریان حمله از زندان خارج شده، نشان می‌دهد که روایت رسمی با ابهاماتی مواجه است.
جمع‌بندی:
در حالی‌که حکومت ایران سعی دارد با بهره‌گیری از روایت‌های ملی‌گرایانه موجی از انسجام داخلی بسازد، بحران‌های ساختاری، نارضایتی عمومی و فشارهای خارجی همچنان پاشنه‌آشیل بقای آن باقی مانده‌اند. پرسش اصلی آن است که آیا این رویکرد می‌تواند بیش از یک مُسکن موقت باشد؟
