فارسی
تدوین: ایراندخت آتشی
انواع صرافی‌های ارز دیجیتال
صرافی‌های دیجیتال به‌طور کلی در دو دسته اصلی قرار می‌گیرند:
۱. صرافی متمرکز (Centralized Exchange – CEX)
صرافی‌های متمرکز با ساختاری مشابه بانک‌ها عمل می‌کنند. کاربران دارایی‌های خود را به حساب صرافی منتقل می‌کنند و خود صرافی به‌عنوان واسطه و متولی امنیت دارایی‌ها و اجرای تراکنش‌ها عمل می‌کند. در این مدل، صرافی مسئول نگهداری کلید خصوصی کیف پول شماست.
ویژگی‌ها:
-
رابط کاربری آسان و مناسب برای مبتدیان
-
پشتیبانی از طیف گسترده‌ای از رمزارزها
-
معاملات سریع و نقدشوندگی بالا
-
امکانات پیشرفته معاملاتی مانند سفارش‌گذاری، معاملات شرطی، و معاملات مارجین
نمونه‌های معروف جهانی:
-
Binance
-
Coinbase
-
KuCoin
-
Bybit
-
OKX
۲. صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange – DEX)
در این نوع صرافی‌ها، کاربران به‌طور مستقیم و بدون واسطه، معاملات را از طریق قراردادهای هوشمند و کیف پول شخصی خود انجام می‌دهند. دارایی‌ها روی کیف پول کاربران باقی می‌ماند و کنترل کامل آن نیز در اختیار خودشان است.
ویژگی‌ها:
-
حفظ حریم خصوصی و کنترل کامل بر دارایی‌ها
-
عدم نیاز به احراز هویت (در اکثر موارد)
-
غیرمتمرکز بودن و حذف واسطه‌ها
-
مناسب برای کاربران حرفه‌ای و آگاه به بلاک‌چین
نمونه‌های معروف:
-
Uniswap
-
PancakeSwap
-
SushiSwap
-
dYdX
-
Curve
صرافی‌های دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟
برای استفاده از صرافی‌ها، ابتدا باید حساب کاربری ایجاد کرده و در صورت نیاز، احراز هویت (KYC) را انجام دهید. پس از آن می‌توانید دارایی فیات (ریالی یا دلاری) را واریز کرده و رمزارز مورد نظر را خریداری یا بفروشید.
صرافی‌ها معمولاً از سه نوع معامله اصلی پشتیبانی می‌کنند:
● معاملات اسپات (Spot):
خرید و فروش رمزارز با قیمت لحظه‌ای بازار. مالکیت دارایی بلافاصله منتقل می‌شود.
● معاملات مارجین (Margin):
معامله با استفاده از وام و اهرم، که امکان سود یا زیان بیشتر را فراهم می‌کند. برای کاربران حرفه‌ای و با ریسک بالا مناسب است.
● معاملات فیوچرز (Futures):
معاملاتی بر مبنای قراردادهای آتی که در آن‌ها کاربران روی قیمت آینده یک رمزارز شرط‌بندی می‌کنند.
نکات امنیتی در انتخاب صرافی
با توجه به ماهیت دیجیتال و غیرقابل بازگشت بودن تراکنش‌ها، انتخاب یک صرافی مطمئن اهمیت بالایی دارد. هنگام انتخاب صرافی به موارد زیر توجه کنید:
-
سابقه فعالیت و اعتبار برند
-
حجم معاملات روزانه و نقدشوندگی
-
امنیت کیف پول‌های نگهداری دارایی
-
پشتیبانی ۲۴ ساعته و فعال
-
میزان و نوع کارمزد
-
امکانات احراز هویت، تایید دو مرحله‌ای (2FA) و قابلیت برداشت امن
صرافی‌های بین‌المللی در برابر صرافی‌های ایرانی
صرافی‌های بین‌المللی مانند Binance و Bybit امکانات بسیار گسترده‌ای ارائه می‌دهند، اما استفاده از آن‌ها برای کاربران ایرانی با چالش‌هایی همراه است:
-
نیاز به VPN با IP ثابت
-
ریسک مسدود شدن حساب کاربری به دلیل تحریم‌ها
-
محدودیت در احراز هویت کاربران ایرانی
جایگزین‌های ایرانی
برای کاربران داخل کشور، استفاده از صرافی‌های داخلی راه‌حلی ایمن‌تر و آسان‌تر است. یکی از نمونه‌های معتبر داخلی، اوکی اکسچنج (OKEX.ir) است که با بیش از شش سال سابقه، پشتیبانی از بیش از ۷۰۰ رمزارز و امکان خرید با کارت بانکی، به یکی از محبوب‌ترین صرافی‌های ایران تبدیل شده است.
فرآیند احراز هویت در صرافی‌های ایرانی
تقریباً تمامی صرافی‌های ایرانی برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های مالی و تأمین امنیت کاربران، احراز هویت چندمرحله‌ای را اجباری کرده‌اند. این مراحل معمولاً شامل ارسال عکس کارت ملی، عکس سلفی، و تأیید شماره موبایل و حساب بانکی است و در اکثر پلتفرم‌ها کمتر از ۱۰ دقیقه زمان می‌برد.
جمع‌بندی
صرافی‌های ارز دیجیتال نقشی حیاتی در رشد بازار رمزارزها ایفا می‌کنند. انتخاب صرافی مناسب می‌تواند تأثیر زیادی بر تجربه کاربری، میزان کارمزد، امنیت و موفقیت سرمایه‌گذاری شما داشته باشد.
چه در حال شروع سرمایه‌گذاری باشید و چه یک معامله‌گر حرفه‌ای، درک تفاوت‌ها، شناخت امکانات و بررسی امنیت صرافی‌ها، نخستین گام ضروری در این مسیر است.
با رعایت اصول امنیتی و انتخاب پلتفرم مناسب، می‌توان با اطمینان بیشتری وارد دنیای هیجان‌انگیز ارزهای دیجیتال شد.
