با ادامه جدال حقوقی بر سر فرمان جنجالی دونالد ترامپ درباره لغو تابعیت خودکار نوزادان متولدشده از والدین فاقد اقامت قانونی در آمریکا، دو حکم جدید قضایی مانع اجرای این دستور در سراسر کشور شدهاند.
قاضی فدرال «جوزف لاپلانت» در ایالت نیوهمپشایر، که پیشتر رأی به تعلیق اجرای دستور رئیسجمهور داده بود، حالا با انقضای مهلت اعتراض دولت و عدم ارائه درخواست تجدیدنظر، اجرای حکم خود را نهایی کرده است. بر اساس این حکم، هیچ تغییری در وضعیت تابعیت کودکان متولد از والدین بدون اقامت قانونی ایجاد نخواهد شد.
وکیل اتحادیه آزادیهای مدنی آمریکا (ACLU)، «کدی ووفسی»، که در این پرونده از حقوق کودکان دفاع میکند، با تأکید بر اهمیت این رأی، گفت: «این حکم، از حق تابعیت تمامی کودکانی که هدف این فرمان غیرقانونی قرار گرفتهاند، محافظت میکند.»
با اینکه دولت ترامپ همچنان میتواند درخواست تجدیدنظر یا محدود کردن دامنه حکم را مطرح کند، اما فعلاً این دستور اجرایی نمیتواند به مرحله اجرا برسد.
در همین حال، دادگاه دیگری در بوستون نیز شاهد حضور نمایندگان بیش از ۱۲ ایالت بود که فرمان رئیسجمهور را مغایر قانون اساسی ایالات متحده دانسته و آن را تهدیدی برای تأمین منابع مالی و خدمات ضروری دانستند. قاضی «لئو سورکین» که پیشتر نیز حکمی مشابه صادر کرده بود، هنوز رأی جدیدی اعلام نکرده اما نشانههایی از تمایل به حمایت مجدد از ایالتها بروز داده است.
وکلای دولت فدرال تلاش دارند دامنه اجرایی حکم قبلی را کاهش دهند و تنها به خسارتهای مالی احتمالی ایالتها محدود کنند.
هفته گذشته، قاضی لاپلانت در یک شکایت گروهی، دستور اجرایی ترامپ را در سراسر آمریکا تعلیق کرد. همچنین یک قاضی در ایالت مریلند نیز اعلام کرده که در صورت تأیید دادگاه تجدیدنظر، اقدام مشابهی انجام خواهد داد.
اگرچه دیوان عالی ایالات متحده ماه گذشته اعلام کرد که بهطور کلی دادگاههای بدوی نمیتوانند احکام ملی صادر کنند، اما تأکید کرد که این قاعده شامل شکایات گروهی و پروندههایی که ایالتها در آنها خواهان هستند، نمیشود. نکته مهم آنکه، هنوز در بالاترین سطح قضایی آمریکا، درباره قانونمندی یا مغایرت این فرمان با قانون اساسی تصمیمگیری نشده است.