وزیر دفاع آمریکا در اقدامی بیسابقه، رئیس دستگاه اطلاعاتی پنتاگون را از سمت خود برکنار کرد. این تصمیم پس از اختلاف شدید بر سر نحوه ارزیابی و مدیریت حمله اخیر آمریکا به ایران اتخاذ شده است. بنابراین بهعنوان نشانهای از تنشهای فزاینده در داخل ساختار امنیتی ایالات متحده تعبیر میشود.
دلایل برکناری
ریشه اصلی اختلاف میان وزیر دفاع و مقام برکنار شده، به ارزیابی پیامدهای احتمالی حمله آمریکا به ایران بازمیگردد. مقام اطلاعاتی برکنار شده نسبت به خطرات بلندمدت این اقدام هشدار داده بود. وی معتقد بود که حمله میتواند باعث تقویت موقعیت ایران در منطقه و افزایش موجهای ضدآمریکایی شود. اما وزیر دفاع بر ضرورت اقدام نظامی برای بازدارندگی تأکید داشت. و همین اختلاف در نهایت به تصمیم برای برکناری او انجامید.
پیامدهای داخلی
در شرایطی این تحولات رخ میدهد که روابط ایران و آمریکا به پایینترین سطح در سالهای اخیر رسیده است. حمله اخیر ایالات متحده به مواضع ایران واکنشهای گستردهای در منطقه به همراه داشت. بسیاری از ناظران نسبت به احتمال گسترش درگیری هشدار دادهاند. از نگاه تحلیلگران، این برکناری بیش از آنکه تنها یک تغییر مدیریتی باشد، نشانهای از شکاف عمیق در استراتژی کلان آمریکا در قبال ایران و آینده سیاستهای خاورمیانه است.
پیامدهای خارجی
کارشناسان امنیتی معتقدند این تصمیم میتواند پیامدهای جدی برای هماهنگی میان نهادهای اطلاعاتی و نظامی آمریکا داشته باشد. اختلاف در بالاترین سطوح مدیریتی پنتاگون معمولاً نشانهای از بحران اعتماد و تزلزل در انسجام تصمیمگیری است. بهویژه در زمانی که آمریکا درگیر تنش مستقیم با ایران است، چنین تحولی میتواند پیامهای متناقضی به متحدان و دشمنان واشینگتن ارسال کند.
همزمان، این اقدام بار دیگر بحثهای داخلی آمریکا درباره کارآمدی راهبرد فشار حداکثری و استفاده از گزینه نظامی علیه ایران را زنده کرده است. برخی منتقدان معتقدند که ادامه سیاستهای تهاجمی میتواند آمریکا را در باتلاق درگیریهای بیپایان در خاورمیانه گرفتار کند. از سوی دیگر، حامیان وزیر دفاع میگویند نشان دادن قدرت نظامی تنها راه بازدارندگی در برابر تهران است.
بهنظر میرسد برکناری رئیس اطلاعات پنتاگون، نه یک رویداد مقطعی، بلکه آغازگر مرحلهای جدید از کشمکشهای سیاسی و امنیتی در واشینگتن باشد. مسألهای که میتواند هم بر سیاست داخلی آمریکا اثرگذار باشد و هم بر آینده روابط پرتنش این کشور با ایران.