فارسی
در میانهٔ تشدید تنش‌ها میان ایران و اسرائیل، خبرگزاری رویترز گزارشی اختصاصی منتشر کرده از موردی دیگر از تلاش‌ها برای حمله‌های تروریستی در غرب که به حکومت ایران نسبت داده می‌شود.
براساس این گزارش، از سال ۲۰۲۰ تا کنون دست‌کم ۳۳ مورد از این اقدامات در کشورهای غربی رخ داده است و این مورد قرار بوده سال گذشتهٔ میلادی در یک مرکز یهودیان در آتن، پایتخت یونان، رخ دهد.
اسناد پرونده نشان می‌دهد که یک پاکستانی به نام سید فخر عباس از داخل ایران یک آشنای قدیمی‌اش در یونان را به حمله به این محل ترغیب کرده و گفته بوده است برای گروهی کار می‌کند که به‌ازای هر کشته حدود ۱۵ هزار یورو دستمزد می‌دهد.
در گفت‌‌وگوی واتس‌اپی که در ژانویه ۲۰۲۳ به‌تفصیل در اسناد آمده، این دو دربارهٔ استفاده از مواد منفجره یا آتش‌سوزی برای حمله بحث کرده‌اند و عباس تأکید کرده که باید بعد از حمله شواهدی از تلفات ارائه شود و تأکید کرده پای یک «سازمان مخفی» در میان است.
رویترز نوشته است اسناد این پرونده شامل صدها صفحه از شواهدی است که طی تحقیقات قضایی در یونان جمع‌آوری شده، ازجمله شهادت شاهدان، بیانیه‌های پلیس و جزئیات پیام‌های واتس‌اپی. این اسناد نشان می‌دهد که چگونه عباس آشنای پاکستانی‌اش در آتن به نام سید ارتضا حیدر را برای انجام حملات آماده می‌کرده است.
مقامات یونان حیدر و یک پاکستانی دیگر را سال گذشته دستگیر و اعلام کردند شبکه‌ای تروریستی را که از خارج هدایت می‌شده و قصد «وارد کردن تلفات انسانی» داشته، از بین برده‌اند. این دو مرد با اتهامات مرتبط با تروریسم مواجه‌اند و البته هر دو بر بی‌گناهی خود اصرار دارند.
حیدر، که بهار امسال به‌طور مشروط از بازداشت پیش‌ازمحاکمه آزاد شد، به رویترز گفته تصاویر ساختمان را برای عباس ارسال کرده اما عمداً از انجام هرگونه حمله طفره رفته و امیدوار بوده بدون آسیب زدن به کسی پول دریافت کند: «همه‌چیز فقط در حد حرف بود، نه اقدام».
عباس که در این پرونده به‌عنوان مغز متفکر اصلی شناخته شده و ردی از او موجود نیست، به‌گفتهٔ یک مقام پلیس پاکستان، از قبل به اتهام قتل در این کشور تحت تعقیب است.
پلیس یونان از اظهارنظر دربارهٔ این پرونده خودداری کرده و پرونده در انتظار تصمیم مقامات قضایی برای ادامهٔ محاکمه است.
موساد می‌گوید پای ایران در میان است
سرویس اطلاعاتی اسرائیل موساد، که در این پرونده به تحقیقات یونان کمک کرده، ادعا کرده این حمله به‌عنوان بخشی از یک شبکه چندملیتی به‌دستور ایران طراحی شده است. با این حال دولت اسرائیل از اظهارنظر در مورد پرونده یا سایر فعالیت‌های موساد خودداری کرده است.
حکومت ایران هم ادعای موساد را رد کرده است، اما به‌نوشتهٔ رویترز، شیوه‌های عملیاتی شبیه الگوهایی است که در برخی نقشه‌های ادعایی مرتبط با ایران مشاهده شده، از جمله نوع هدف – غیرنظامیان اسرائیلی یا یهودی – و استفاده از اجیرشدگان غیرایرانی.
برت هولمگرن، سرپرست مرکز ملی مبارزه با تروریسم ایالات متحده، گفته است: «از سال ۲۰۲۰، ایران به طور قابل‌توجهی نقشه‌های مرگبار علیه مقامات سابق ایالات متحده، مخالفان ایرانی و منافع یهودی و اسرائیلی در ایالات متحده و کشورهای را تشدید کرده است.»
هیئت نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد به رویترز گفته است که جمهوری اسلامی «هیچ قصد یا برنامه‌ای برای مشارکت در عملیات ترور یا آدم‌ربایی، چه در غرب و چه در سایر کشورها» ندارد و چنین ادعاهایی را «ساختگی» با هدف «منحرف کردن توجه از جنایات رژیم اسرائیل» خوانده است.
آدمکش‌های اجیرشده
بررسی رویترز از برنامه‌های ایران در این زمینه شامل حوادثی است که ادعا یا مشخص شده است که توسط حکومت ایران برنامه‌ریزی یا به‌نمایندگی از آن انجام شده، یا توسط فردی در ایران یا شخصی با ارتباط نزدیک به آن هدایت شده است.
یکی از روش‌های اصلی در میان توطئه‌های ادعایی که رویترز آن‌ها را بررسی کرده، استفاده از آدمکش‌های اجیرشده ازجمله جنایتکاران حرفه‌ای و اعضای باندها است. واشینگتن و هم‌پیمانانش می‌گویند که این برون‌سپاری به‌منظور پنهان کردن ارتباط با جمهوری اسلامی صورت می‌گیرد.
در ماه دسامبر، یک دادگاه آلمان یک مرد آلمانی-ایرانی را به‌اتهام برنامه‌ریزی برای آتش زدن یک کنیسه به دو سال و ۹ ماه زندان محکوم و اعلام کرد او توسط مردی که در ایران زندگی می‌کند و از «نهادهای حکومتی» دستور می‌گیرد، استخدام شده بود. جمهوری اسلامی این اتهام را نیز «بی‌اساس» خوانده است.
دست‌کم شش مورد از توطئه‌هایی که رویترز از سال ۲۰۲۰ در اروپا بررسی کرده، شامل اهداف اسرائیلی یا یهودی بوده است و تقریباً در همهٔ این موارد ادعا شده که با استخدام آدمکش انجام شده است.
دوستان قدیمی در ایران و یونان
در پروندهٔ مرتبط با یونان، عباس از ایران با حیدر تماس گرفته بوده است. طبق اسناد قانونی که رویترز می‌گوید آن‌ها را بررسی کرده، حیدر به‌عنوان یک مهاجر بدون مدرک در یونان زندگی می‌کرد. خودش به رویترز گفته او و عباس از قدیم همدیگر را می‌شناختند، هر دو اهل شهر علی‌پور در استان پنجاب در شرق پاکستان بودند. حیدر همچنین به مقامات یونانی گفته که هر دو مسلمان شیعه هستند.
به‌روایت حیدر در گفت‌وگو با رویترز، او در پاکستان مهندسی خوانده و در سال ۲۰۱۹ به یونان رسیده و در جزیره زاکینتوس که یک مقصد گردشگری محبوب است مستقر شد و در یک آپارتمان به همراه دیگر اتباع پاکستانی زندگی می‌کرد. او در باغ زیتون و سایر مشاغل فصلی کار پیدا کرد.
عباس نیز از پاکستان آمده بود. به‌گفتهٔ یک مقام پلیس شاغل در استان پنجاب، مقامات پاکستان او را به‌عنوان مغز متفکر یک آدم‌ربایی و قتل در اکتبر ۲۰۲۱ مظنون می‌دانند. پلیس یونان یک حساب اینستاگرام هم با نام «شانی شاه شیرازی» را شناسایی کرده و ادعا می‌کند که متعلق به عباس است. آخرین پست این حساب در اواسط اکتبر ۲۰۲۱ بوده است.
یک مقام اطلاعاتی پنجاب هم به رویترز گفته است که عباس، که دارای همسر و دو فرزند است، در فوریه ۲۰۲۲ از راه زمینی وارد ایران شده و بازنگشته است.
پس از رسیدن به ایران بود که عباس حیدر را به خدمت گرفت. بر اساس اظهارات حیدر به قاضی تحقیق و پیام‌های واتس‌اپ در اسناد قانونی، این دو از آوریل ۲۰۲۲ با هم در تماس بودند.
در یک مکالمه واتس‌اپی در نوامبر ۲۰۲۲، این دو دربارهٔ اهداف و روش‌های حملات مرگبار صحبت کرده‌اند. عباس به حیدر گفته بود که به دیگر افراد جذب‌شده تأکید کند که گروه چه مبلغی حاضر به پرداخت است: «پاداش به ازای هر سر پنج میلیون روپیه است».
این دو مرد اغلب دربارهٔ پول صحبت می‌کردند. طبق آرشیو واتس‌اپ، حیدر مدام عباس را به ارسال وجه ترغیب می‌کرد. عباس در دسامبر ۲۰۲۲ گله کرد که نمی‌تواند اجاره‌خانه‌اش را پرداخت کند و مجبور شده قرض بگیرد. عباس آن ماه به حیدر نوشت: «وقتی کار تمام شود، برای بقیهٔ عمرمان دیگر نیازی به پول نخواهیم داشت.»
هدف حمله و قتل ساختگی
در پایان سال ۲۰۲۲، عباس از حیدر خواست که تصاویری از خباد آتن تهیه کند. خبادها مراکزی هستند که توسط جنبش «خباد»، یکی از شاخه‌های یهودیت حسیدی، در سراسر جهان برای خدمت به یهودیان و جامعه‌های محلی تأسیس شده‌اند.
خباد آتن یک ساختمان دو طبقه است که در یک خیابان فرعی در بخشی پرتردد از پایتخت واقع شده و شامل مرکز یهودیان است که هم محلی برای عبادت دارد و هم و هم یک رستوران کوشِر (رستوران حلال یهودی).
حیدر به مقامات قضایی گفته که برای تهیه عکس و فیلم از این ساختمان در دسامبر ۲۰۲۲ از یک نفر سوم کمک گرفت. این نفر سوم هم به مقامات گفته از این‌که این ساختمان یک مرکز یهودی است، بی‌خبر بوده و فقط بعدها حیدر پیشنهاد عباس برای پرداخت پول بابت قتل را به او داده که او هم بلافاصله آن را رد کرده است.
اوایل ژانویه ۲۰۲۳، حیدر به آتن می‌رود و فیلم‌هایی از خباد آتن و اطراف آن تهیه می‌کند و برای عباس می‌فرستد.
حیدر به قاضی پرونده گفته از طرف عباس برای اقدم به قتل تحت فشار بود، برای همین، برای فریب دادن او یک قتل ساختگی ترتیب می‌دهد؛ یک مرد نپالی‌تبار را در آتن با وعدهٔ پرداخت دوو هزار ۵۰۰ یورو دستمرد در آتن راضی می‌کند که نقش قربانی را در یک اعدام ساختگی بازی کند.
طبق شهادت این مرد نپالی که در اسناد ثبت شده، حیدر لباسی خون‌آلود (از خون بز) به او می‌پوشاند و می‌گوید روی زمین دراز بکشد و تظاهر به مردن کند تا او بتواند از او فیلم بگیرد.
وقتی حمله کشف و خنثی می‌شود
به گفته محققان در اسناد موجود، تا هفته دوم ژانویه ۲۰۲۳، عباس و حیدر بر رستوران خباد آتن تمرکز کرده بودند. پیام‌ها نشان می‌دهد که عباس آتش‌سوزی را پیشنهاد کرده بوده است.
عباس در تاریخ ۹ ژانویه می‌نویسد «هر کاری می‌توانی انجام بده، زودتر انجامش بده، به من فرصت زیادی نخواهند داد» و حیدر پاسخ می‌دهد که «انجام خواهد شد، قول می‌دهم».
اما ظرف چند هفته، نیروهای امنیتی وارد عمل شدند. پلیس یونان آپارتمان حیدر را بازرسی کرد و او را به دلیل داشتن مدارک هویت جعلی بازداشت کرد. دادستان‌ها ماه بعد اتهامات مربوط به تروریسم را علیه او مطرح کردند. حیدر پس از دستگیری، در اظهاریه رسمی‌اش، گروهی را که عباس او را به آن جذب کرده بود، بدون ذکر نام به‌عنوان یک سازمان بزرگ مستقر در ایران توصیف کرد.
حیدر که در انتظار محاکمه است، به رویترز گفته است دو تا شغل دارد؛ یکی در آشپزخانهٔ یک رستوران و دیگری به عنوان نگهبان. او مشکل خواب دارد و احتمال دارد حکم حبس بگیرد. اما اگر از اتهامات تبرئه شود، بازگشت به خانه گزینه‌ای برای او نیست، چون از تلافی عباس یا سازمان متبوع او هراس دارد.
