فارسی
تمدن‌های اولیه بر فلات ایران
تاریخ ایران بخشی جدایی‌ناپذیر از تاریخ منطقه «ایران بزرگ» است. این منطقه از آناتولی تا دره سند و از قفقاز تا میان‌رودان گسترده است. در هزاره پنجم پیش از میلاد، شهرها و سکونتگاه‌های اولیه در فلات ایران شکل گرفتند. ایلامی‌ها در خوزستان، گوتیان در لرستان و مانایی‌ها در کردستان نقش مهمی در آغاز این تمدن‌ها داشتند. فیلسوف آلمانی هگل، ایرانیان را «نخستین ملت تاریخی» خواند. این تعریف، جایگاه ویژه ایران در شکل‌گیری تمدن انسانی را نشان می‌دهد.
ظهور مادها و هخامنشیان
ایران در قرن هفتم پیش از میلاد با اتحاد مادها به یک دولت واحد تبدیل شد. کمی بعد، کوروش بزرگ با تأسیس امپراتوری هخامنشی ایران را به قدرتی بی‌رقیب بدل کرد. قلمرو هخامنشیان از آسیای مرکزی تا مصر و از هند تا اروپا امتداد داشت.
پس از فتح ایران به دست اسکندر مقدونی، حکومت سلوکیان آغاز شد. اما به‌زودی اشکانیان و سپس ساسانیان دوباره ایران را به قدرتی جهانی رساندند.
ورود اسلام و تداوم هویت ایرانی
در قرن هفتم میلادی، اعراب ایران را فتح کردند و دین اسلام گسترش یافت. با وجود سلطه خارجی، ایرانیان هویت ملی و فرهنگی خود را حفظ کردند. دستاوردهای علمی و فرهنگی ایران، پایه‌های تمدن اسلامی و عصر طلایی آن را تقویت کرد.
صفویان و تغییر مذهب
در سال ۱۵۰۱ میلادی، صفویان ایران را یکپارچه کردند و تشیع را مذهب رسمی اعلام کردند. این تحول بزرگ‌ترین تغییر دینی پس از فتح اسلامی بود و هویت جدیدی برای ایران ایجاد کرد. در این دوره، ایران رقیب اصلی امپراتوری عثمانی شد.
دوران معاصر؛ از پهلوی تا انقلاب اسلامی
در قرن نوزدهم، جنگ‌های ایران و روسیه باعث جدایی قفقاز شد. در قرن بیستم، ایران با کودتای ۱۹۵۳ به سمت سلطنت مطلقه شاه سوق داده شد. اما در سال ۱۹۷۹ انقلاب اسلامی شکل گرفت و جمهوری اسلامی تأسیس شد. از آن زمان تاکنون، ایران با جنگ‌ها، تحریم‌ها و چالش‌های داخلی روبه‌رو بوده است. با وجود این فشارها، ایران همچنان یکی از بازیگران اصلی خاورمیانه و جهان باقی مانده است.
تاریخ ایران از باستان تا امروز، روایت مقاومت، تغییر و هویت ملی است. از کوروش تا صفویان و از پهلوی تا جمهوری اسلامی، این تاریخ پرحادثه بر آینده منطقه اثر گذاشته است.
