آتش زیر خاکستر دوباره شعلهور شد
با عقبنشینی نیروهای ارتش سوریه از استان سویدا، بار دیگر شعلههای درگیری میان گروههای مسلح دروزی و قبایل بدوی زبانه کشید؛ خشونتی که تنها در چهار روز صدها کشته و دهها هزار آواره بر جای گذاشته است.
پس از برقراری یک آتشبس موقت با وساطت آمریکا، ترکیه و کشورهای عربی، انتظار میرفت آرامش به منطقه بازگردد. اما منابع رسمی سوریه اعلام کردند که مذاکرات برای بازگشت ارتش به سویدا به نتیجه رسیده ولی استقرار مجدد به دلایلی نامشخص به تعویق افتاده است.
ورود اسرائیل و گسترش بحران
در روزهای گذشته، اسرائیل با انجام حملات هوایی علیه مواضع ارتش سوریه — حتی ساختمان وزارت دفاع در دمشق — از جامعه دروزی که در اسرائیل نیز اقلیت وفاداری محسوب میشود، حمایت کرد. این مداخله به پیچیدگی اوضاع افزود و خشم بسیاری از رهبران دروزی منطقه را برانگیخت.
شیخ سامی ابیالمنا، رهبر معنوی دروزیان لبنان، در بیروت تأکید کرد که “درگیریهای فرقهای بهانهای برای دخالت اسرائیل میدهد” و خواستار گفتوگوی ملی برای حل اختلافات شد.
آغاز خشونت از یک ایست بازرسی
درگیریها ابتدا از تنش میان یکی از قبایل بدوی و یک مرد دروزی آغاز شد؛ پس از آن زنجیرهای از آدمرباییها، حملات تلافیجویانه و تیراندازیها منطقه را در آتش فرو برد. در حالی که حکومت اسد ادعا داشت برای برقراری نظم وارد عمل شده، اما طبق گزارشها، نیروهای وابسته به دولت علیه دروزیها دست به اقداماتی خشن زدند؛ از اعدامهای میدانی تا غارت و آتشزدن خانهها.
وضعیت بحرانی انسانی
سازمان ملل جمعه اعلام کرد بیش از ۸۰ هزار نفر از خانههای خود آواره شدهاند. زیرساختهای حیاتی مانند برق، آب، و ارتباطات در سویدا فروپاشیده و بیمارستانها در هر دو استان سویدا و درعا با کمبود شدید امکانات مواجه هستند.
سازمان بهداشت جهانی فقط موفق به ارسال تجهیزات اضطراری به درعا شده و هنوز امکان کمکرسانی به سویدا فراهم نیست.
هشدار درباره ورود نیروهای مسلح جدید
گزارشها حاکی از ورود جنگجویانی از مناطق دیگر سوریه، بهویژه دیرالزور، برای پیوستن به نبردها هستند. گروههایی از قبایل بدوی جمعه در حاشیه سویدا تجمع کرده و خواستار انتقام از رهبران دروزی مخالف حکومت شدند.
یکی از این افراد که خود را «ابو مریم» معرفی کرد گفت: «تا زمانی که دشمنانمان را درهم نشکنیم، به خانه بازنمیگردیم.»
جمعبندی
درگیریهای جنوب سوریه نشان از بحرانی پیچیده با لایههای فرقهای، سیاسی و امنیتی دارد که دولت دمشق نتوانسته مهار کند. نقشآفرینی خارجی، ضعف دولت مرکزی، اختلافات تاریخی و تنشهای منطقهای، این آتش را شعلهورتر کردهاند؛ آتشی که تا خاموش شدن آن، چشمانداز روشنی در پیش نیست.