در کشوری که فساد نهادینه، خشونتهای بیپروا و بیاعتمادی به نهادهای رسمی در هم تنیدهاند، قتل یک روزنامهنگار هائیتیایی به نام روملو لوبرون در سال گذشته نه تنها شوکی به جامعه وارد کرد، بلکه زنجیرهای از ارتباطات پنهان بین دستگاه قضایی، باندهای مسلح و مقامهای فاسد را آشکار کرد.
روملو، روزنامهنگار مستقل و یکی از معدود خبرنگاران تحقیقاتی در پورتو پرنس، در حال کار بر پروندهای درباره روابط مالی یک دادستان بانفوذ با گروههای مافیایی محلی بود. او مدرکهایی از جریان پولشویی و خرید زمینهای دولتی توسط واسطههای مرتبط با این مقام قضایی جمعآوری کرده بود — اما تنها چند هفته پیش از انتشار گزارش، هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد.
تحقیقات رسمی به بنبست خورد. پلیس گفت انگیزه روشن نیست. پرونده به سکوت کشیده شد.
اما شبکهی Forbidden Stories — نهادی جهانی برای ادامه تحقیقات روزنامهنگاران کشتهشده — پروژهای را آغاز کرد تا کار ناتمام روملو را به سرانجام برساند. این شبکه با همکاری بیش از ۲۰ خبرنگار بینالمللی، موفق شد به مدارک، فایلهای صوتی و اسناد بانکی دست یابد که نقش مستقیم یک دادستان عالیرتبه را در فساد گسترده و همچنین در پنهانسازی قتل لوبرون نشان میداد.
در این اسناد، نام یک سری شرکت صوری در پاناما، نقلوانتقالات مشکوک پول از یک بانک در میامی، و پیامهایی رمزنگاریشده میان مقام قضایی و یکی از رهبران باند مسلح به چشم میخورد.
فراتر از قانون، زیر سایه مصونیت
دادستان مذکور همچنان در قدرت است. دولت هائیتی نهتنها هیچ اتهامی متوجه او نکرده، بلکه از او بهعنوان “مدافع نظم عمومی” یاد میکند. این در حالی است که گزارشهای داخلی حاکی از آن است که وی با تهدید، تطمیع و سرکوب مانع پیگیری پرونده شده است.
صدای خاموششده، حقیقت باقیمانده
قتل روملو لوبرون فقط یک اتفاق تلخ نبود؛ نماد وضعیت رسانه، عدالت و امنیت در هائیتی است. پرونده او اکنون با تلاش جهانی روزنامهنگاران ادامه دارد — و صدایی که میخواست خاموش شود، حالا بلندتر از همیشه طنینانداز شده است.