در حالیکه دونالد ترامپ با اطمینان از «نابودی کامل و بیسابقه» برنامه هستهای جمهوریاسلامی در پی حملات هفته گذشته سخن میگوید، گزارش روزنامه واشنگتنپست از مکالمات رهگیریشدهی مقامهای حکومتی تصویر دیگری ارائه میدهد: روایتهایی که آسیبها را «کماهمیت» جلوه میدهند و از تداوم فعالیتها خبر میدهند.
این مکالمات که بهگفته چهار منبع آگاه در اختیار نهادهای اطلاعاتی آمریکا قرار گرفتهاند، ظاهراً تلاش دارند خسارات ناشی از حملات آمریکا به تأسیسات هستهای جمهوریاسلامی را کمتر از واقعیت نشان دهند. اما یکی از منابع امنیتی در گفتوگو با خبرگزاری رویترز هشدار داده که این شنودها لزوماً قابل اعتماد نیستند، چرا که مشخص نیست آیا مقامهای حکومتی خود نیز از عمق واقعی خسارات اطلاع دارند یا خیر.
شک و تردیدها درباره تأثیر واقعی حملات
گزارشهای اولیهای که از ارزیابیهای محرمانه در وزارت دفاع آمریکا (DIA) درز کردهاند، حاکی از آناند که تأثیر این حملات ممکن است تنها «چند ماه» برنامه هستهای جمهوریاسلامی را عقب انداخته باشد، نه بیشتر. این در حالیست که ترامپ در گفتوگو با شبکه فاکسنیوز تأکید کرد که حملات اخیر «برنامه هستهای ایران را بهطور کامل و برای مدتی طولانی از بین برده است».
کاخ سفید نیز گزارش واشنگتنپست را رد کرده است. کارولاین لویت، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید، در واکنش به این گزارش گفت: «ادعای اینکه مقامهای حکومتی بتوانند آنچه زیر صدها متر آوار دفن شده را ارزیابی کنند، مضحک است. برنامه ساخت سلاح هستهای جمهوریاسلامی دیگر وجود ندارد.»
تردید در تهران و تأکید در واشنگتن
مقامهای رسمی ایران هنوز ارزیابی دقیقی از وضعیت تأسیسات آسیبدیده ارائه نکردهاند، اما رسانههای داخلی بهطور پراکنده از «آمادگی برای بازسازی سریع» و «کماهمیت بودن تخریبها» سخن گفتهاند.
در مقابل، نهادهای اطلاعاتی آمریکا بهدنبال ارزیابی دقیقتری از میزان تخریب سایتهایی مانند فردو هستند که هدف اصلی حملات هوایی اخیر بودند. تصاویر ماهوارهای نیز حاکی از خسارات عمده در بخشی از زیرساختهای تأسیسات زیرزمینی هستند، اما کارشناسان هشدار میدهند که قضاوت قطعی، زمانبر خواهد بود.
پایان یا تعلیق؟
در نهایت، آنچه روشن است نه قطعیت پایان برنامه هستهای جمهوریاسلامی، بلکه آغاز مرحلهای تازه از جنگ روایتها، عملیات روانی و ارزیابیهای فنی پیچیده است. از یک سو، تهران تلاش دارد چهرهای باثبات و مقاوم از خود به نمایش بگذارد، و از سوی دیگر، واشنگتن میکوشد تصویری از یک «ضربه کاری و موفق» را جا بیندازد — تصویری که برای اثبات آن، زمان و شواهد میدانی تعیینکننده خواهند بود.