واشینگتن — دونالد ترامپ موفق شد بزرگترین پروژه اقتصادی دوره دوم ریاستجمهوریاش را با عنوان «لایحه بزرگ، زیبا و واحد» به تصویب برساند. لایحهای که با شعار کاهش مالیات و رونق اقتصادی، اما با قطع گسترده بودجههای اجتماعی به اجرا درمیآید و ممکن است در نهایت بهای سیاسی سنگینی برای او و حزب جمهوریخواه داشته باشد.
این لایحه که با فشارهای شخصی ترامپ و بدون حتی یک رأی دموکرات در کنگره به تصویب رسید، با وعده کاهش مالیات برای قشر کارگر و حذف مالیات اضافه بر اضافهکاری و انعام، معرفی شد. اما تحلیلگران مستقل هشدار میدهند که در دل آن، کاهش شدید در بودجه خدمات درمانی و رفاهی نهفته است که میتواند تا سال ۲۰۳۴ نزدیک به ۱۲ میلیون نفر را از پوشش بیمه محروم کند.
شعار ترامپ: «نجات فراموششدگان»، واقعیت: حذف خدمات اجتماعی
ترامپ بارها تأکید کرده بود که برنامههای حمایتی مانند مدیکید، سوشال سکیوریتی و غذا برای نیازمندان را دستنخورده باقی خواهد گذاشت. اما برای تأمین هزینههای سنگین لایحه مالیاتی جدید، بخشی از همین برنامهها حذف یا محدود شدهاند.
سناتور برایان شاتز از حزب دموکرات میگوید: «در دوره اول ترامپ، ما در کنگره جلوی بدترین تصمیمها را گرفتیم. اما این بار نه تنها او موفق شد، بلکه میلیونها نفر را در خطر حذف از سیستم رفاهی قرار داده است.»
بیمه از دست میرود، بیمارستانها تعطیل میشوند؟
براساس گزارش دفتر بودجه کنگره، لایحه جدید میتواند تا پایان دهه جاری منجر به تعطیلی بیمارستانهای محلی، افزایش هزینههای انرژی و گسترش فقر غذایی در اقشار کمدرآمد شود. در همین حال، ترامپ با استناد به کاهش مالیات برای اقشار خاص و تمدید معافیتهای مالیاتی دوران اولش، لایحه را بهعنوان پیروزی برای «طبقه کارگر» تبلیغ میکند.
شکاف در حزب جمهوریخواه
برخی جمهوریخواهان نیز نسبت به تبعات این لایحه هشدار دادهاند. سناتور تام تیلیس از کارولینای شمالی، که مخالف پیشبرد این قانون بود و تحت فشار شخصی ترامپ قرار گرفت، اعلام کرده که دیگر نامزد انتخابات نخواهد شد. لیزا مورکوسکی، سناتور آلاسکا نیز با وجود رأی مثبت، خواستار بازنگری در مفاد این قانون شده بود؛ خواستهای که در مجلس نمایندگان نادیده گرفته شد.
بیاعتمادی عمومی؛ حتی در میان محافظهکاران
نظرسنجیهای اولیه نشان میدهد که لایحه مالیاتی ترامپ نهتنها در میان مستقلها، بلکه حتی در میان بخشی از رأیدهندگان جمهوریخواه نیز نامحبوب است. با این حال ترامپ این مخالفتها را ناشی از «نفرت دموکراتها از ترامپ» میداند و در یک سخنرانی در آیوا گفت: «این نفرت دوطرفه است. من هم از آنها متنفرم.»
تاریخ تکرار میشود؟
در حالی که اوباما با قانون بیمه سلامت و بایدن با لایحه کاهش تورم، هر دو با انتقاد و شکستهای انتخاباتی پس از تصویب قوانین بزرگ مواجه شدند، ترامپ نیز با خطر مشابهی روبهروست. برخی تحلیلگران سیاسی هشدار میدهند که «قانون بزرگ ترامپ» نهتنها به سود او تمام نخواهد شد، بلکه ممکن است اکثریت جمهوریخواهان در کنگره را در انتخابات ۲۰۲۶ به خطر بیندازد.
اما فعلاً در کاخ سفید همه چیز بهظاهر تحت کنترل است و ترامپ در حال جشن گرفتن یکی از مهمترین پیروزیهای قانونگذاریاش است؛ پیروزیای که سایهاش سنگینتر از همیشه بر سر آینده سیاسی او و حزبش افتاده است.