اجلاس اقلیمی کاپ ۲۹ در جمهوری آذربایجان، پس از کشمکش‌های فراوان و یک روز تمدید، با تصویب توافقی برای اختصاص ۳۰۰ میلیارد دلار به کشورهای در حال توسعه جهت مقابله با تغییرات اقلیمی به پایان رسید.
این توافق که بامداد یکشنبه چهارم آذر به امضا رسید، کشورهای ثروتمند را متعهد می‌کند تا سال ۲۰۳۵ سالانه حداقل ۳۰۰ میلیارد دلار به کشورهای کمتر توسعه‌یافته کمک کنند. با وجود اختلافات شدید و احتمال فروپاشی اجلاس، این توافق به‌عنوان دستاوردی مهم در مسیر کاهش آثار تغییرات اقلیمی توصیف شده است.
فعالان محیط زیست و نمایندگان کشورهای فقیرتر، گرچه از این توافق به‌عنوان گامی مثبت یاد کرده‌اند، همچنان خواستار افزایش تعهدات مالی کشورهای توسعه‌یافته هستند.
اختلافات گسترده و فشار کشورهای فقیر
اجلاس باکو، صحنه رویارویی کشورهای ثروتمند مانند آمریکا و اتحادیه اروپا با بلوک‌های کشورهای فقیرتر شامل «گروه ۷۷» و کشورهای کوچک جزیره‌ای بود. این گروه‌ها از رقم یک تریلیون دلار برای کمک‌های اقلیمی سخن می‌گفتند، در حالی که پیشنهاد اولیه کشورهای ثروتمند تنها ۲۵۰ میلیارد دلار بود.
عصر شنبه، با خروج نمایندگان برخی کشورها از محل اجلاس، احتمال شکست توافق مطرح شد؛ اما سرانجام توافق نهایی بامداد یکشنبه اعلام شد.
پیشرفت در اعتبار کربن
یکی از نکات برجسته این اجلاس، دستیابی به توافقی درباره خرید و فروش «اعتبار کربن» بر اساس ماده ۶ پیمان پاریس بود. این طرح به کشورها اجازه می‌دهد با خرید اعتبار کربن از کشورهایی که در کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای موفق‌تر بوده‌اند، به تعهدات خود عمل کنند.
اگرچه این اقدام گامی بزرگ در تنظیم مقررات اقلیمی است، اما برخی منتقدان معتقدند این سازوکار ممکن است به جای کاهش واقعی آلودگی، صرفاً به تجارت کربن محدود شود.
چالش‌های آینده و تردیدها
این اجلاس در حالی برگزار شد که تهدید بازگشت دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا و سیاست‌های ضداقلیمی وی، سایه‌ای از نگرانی بر سر توافق ایجاد کرده است. ترامپ پیش‌تر آمریکا را از پیمان پاریس خارج کرده بود و اکنون نیز گزینه‌ای طرفدار سوخت‌های فسیلی را برای وزارت انرژی معرفی کرده است.
نگرانی‌ها و سال گرم تاریخی
اجلاس کاپ ۲۹ در سالی برگزار شد که دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند گرم‌ترین سال ثبت‌شده در تاریخ خواهد بود. فعالان محیط زیست توافق باکو را گامی ناکافی توصیف کرده و هشدار داده‌اند که جهان برای جلوگیری از فاجعه اقلیمی به تلاش و بودجه بیشتری نیاز دارد.
