پارلمان لبنان چهار روز پیش‌تر جوزف عون را که تا پیش از این فرمانده ارتش بود، به مقام ریاست‌جمهوری برگزیده بود. این انتخاب پایانی بود بر بیش از دو سال خلأ در پست ریاست‌جمهوری که به دلیل تنش‌ها و بحران‌های سیاسی در این کشور به وجود آمده بود. در نتیجهٔ این شرایط، دولت لبنان نیز وضعیتی «موقت» داشت و از اتخاذ تصمیم‌های اصلی بازمانده بود.
جوزف عون به‌سرعت مذاکرات برای انتخاب نخست‌وزیر را آغاز کرد و در نهایت، مشورت‌های روز دوشنبه به انتخاب نواف سلام برای تشکیل دولت انجامید. این در حالی است که حزب‌الله و متحدش جنبش امل خواهان ادامهٔ حضور نجیب میقاتی در پست نخست‌وزیری بودند.
این دو گروه هنگامی که میزان اقبال نمایندگان پارلمان به نواف سلام را در مشورت‌های رئیس‌جمهور با فراکسیون‌های پارلمانی دیدند، حاضر به حمایت از هیچ‌کدام از نامزدها نشدند. این بدان معنی است که نواف سلام، مأموریت خود را بدون حمایت فراکسیون‌های شیعه در کشوری آغاز می‌کند که نظام سیاسی‌اش بر پایه سهمیه‌های طایفه‌ای استوار است.
حامیان و چالش‌ها
حامیان نواف سلام به ویژه از گروه‌های سیاسی رقیب حزب‌الله، امیدوارند که او بتواند در عملکرد سازمان‌های رسمی تغییر ایجاد کند و در پایان دادن به دورهٔ تسلط حزب‌الله بر زندگی سیاسی در لبنان موفق شود.
از سوی دیگر، دیوان بین‌المللی دادگستری تحت رهبری نواف سلام، در تیرماه سال گذشته حکمی صادر کرد که فلسطینی‌ها آن را «تاریخی» و اسرائیل آن را «دروغ» خواند. این دیوان اشغال سرزمین‌های فلسطینی توسط اسرائیل را «غیرقانونی» دانست و خواستار پایان این روند در سریع‌ترین زمان ممکن شد. این حکم واکنش تند بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را برانگیخت.
تحولات منطقه‌ای و تأثیر بر لبنان
تحولات کنونی در لبنان، در پی تغییرات بزرگ در منطقه صورت می‌گیرد؛ لبنان به تازگی از جنگی ویرانگر میان اسرائیل و حزب‌الله خارج شده است. در این جنگ، بسیاری از زیرساخت‌های حزب‌الله منهدم شده و حسن نصر‌الله، دبیرکل این گروه، و شمار زیادی از فرماندهانش کشته شدند.
در سوریه نیز نظام بشار اسد، که متحد جمهوری اسلامی ایران و حزب‌الله بود و در لبنان نفوذ بالایی داشت، سقوط کرده است. این شرایط به تضعیف محور جمهوری اسلامی ایران و متحدانش در لبنان انجامید. از همین رو، جوزف عون که مخالف در دست داشتن سلاح به جز توسط نهادهای حکومتی است، توانست رای ۹۹ نماینده از مجموع ۱۲۸ نماینده پارلمان را به دست آورد.
نامزدهای نخست‌وزیری و انتخاب نواف سلام
بر اساس توافق «طائف» که به جنگ داخلی لبنان در سال ۱۹۹۰ پایان داد، نخست‌وزیر این کشور باید از طایفه «سنی» باشد. پس از اعلام آمادگی چند شخصیت برای این پست، رقابت در نهایت به نواف سلام و نجیب میقاتی، نخست‌وزیر کنونی لبنان، محدود شد.
پیشینه خانوادگی و تحصیلات
نواف سلام در ۱۵ دسامبر ۱۹۵۳ در خانواده‌ای سیاسی به دنیا آمد. پدرش، عبدالله سلام، یکی از بنیان‌گذاران شرکت هواپیمایی «میدل ایست» است. پدربزرگش، علی سلام، شهردار پیشین بیروت و از بنیان‌گذاران جنبش اصلاحات در مخالفت با سیاست‌های ترکیه بود. عموی او، صائب سلام، و پسرعمویش، تمام سلام، هر دو نخست‌وزیر لبنان بوده‌اند.
نواف سلام مدرک دکترای تاریخ از دانشگاه سوربون فرانسه، لیسانس حقوق از دانشگاه بیروت، فوق لیسانس حقوق از دانشگاه هاروارد، و مدرک علوم سیاسی از دانشگاه پاریس را دارد.
فعالیت‌های حرفه‌ای و دیپلماتیک
او فعالیت خود را به‌عنوان وکیل مدافع آغاز کرد و در دانشگاه‌های معتبر جهان از جمله هاروارد و کلمبیا تدریس کرده است.
سلام از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷ سفیر دائم لبنان در سازمان ملل بود و در سال ۲۰۱۸ به‌عنوان قاضی دیوان بین‌المللی دادگستری انتخاب شد. در فوریه ۲۰۲۴، او به ریاست این دیوان منصوب شد و دومین رئیس عرب این نهاد بین‌المللی شد.
چشم‌انداز پیش رو
نواف سلام مأموریت دشواری را در پیش دارد. با وجود مخالفت حزب‌الله و چالش‌های سیاسی داخلی و خارجی، او تلاش خواهد کرد تا دولتی کارآمد تشکیل دهد و تغییری معنادار در مسیر سیاسی لبنان ایجاد کند.
