در ادامه موج نگرانکننده اعدامها در ایران، پدرام مدنی، زندانی متهم به «جاسوسی برای اسرائیل»، بامداد چهارشنبه ۷ خرداد، به دست قوه قضاییه جمهوری اسلامی در زندان قزلحصار کرج اعدام شد؛ حکمی که در فضای اعتراضی گستردهای از سوی خانواده، فعالان حقوق بشر و نهادهای بینالمللی به اجرا درآمد.
خبرگزاری رسمی قوه قضاییه، میزان، در گزارشی کوتاه خبر اعدام مدنی را اعلام کرد، بدون اشارهای به ایرادات متعدد حقوقی و روند پرابهام قضایی که سالها مورد انتقاد نهادهای مستقل قرار داشت.
پروندهای با زخمهای عمیق
پدرام مدنی، متولد ۱۳۶۱، در سال ۱۳۹۹ به اتهامهایی از جمله «جاسوسی برای موساد» و «تحصیل مال نامشروع» بازداشت شد. به گفته منابع حقوق بشری، او در تمام دوره رسیدگی، تنها به وکیل تسخیری دسترسی داشت و اتهاماتش بر اساس اعترافاتی مطرح شد که تحت فشار و شکنجه گرفته شده بودند.
مادر پدرام، که در ماههای اخیر بارها با انتشار پیامهای ویدئویی نسبت به احتمال اجرای حکم اعدام هشدار داده بود، روز سهشنبه اعلام کرد که فرزندش هیچگاه از دادرسی عادلانه برخوردار نبوده و پرونده او «پر از ابهام و ایراد» بوده است. او با بغض گفت: «سال گذشته همسرم از غم فرزند زندانیمان سکته کرد و جان باخت، نگذارید دوباره داغدار شویم.»
اعدام علیرغم سه بار نقض در دیوان عالی
سازمان حقوق بشر ایران اعلام کرده بود که حکم اعدام مدنی سه بار در دیوان عالی کشور نقض شده، اما هر بار، شعبه همعرض مجدداً حکم اعدام را تأیید کرده است؛ روندی که به گفته کارشناسان حقوقی، نشانهای از بیثباتی قضایی و نبود اراده برای رعایت عدالت در پروندههای امنیتی است.
همصدایی چهرههای جهانی
اعتراضها به اجرای این حکم تنها محدود به داخل کشور نبود. اولیویه گروندو، شهروند فرانسوی که بیش از دو سال در زندان اوین محبوس بوده، با انتشار ویدئویی به زبان فارسی از همبندی خود دفاع کرد. او گفت: «پدرام بچه خیلی خوبی بود، من خیلی دوستش داشتم… این بیستمین همبند من است که برای اعدام به قزلحصار منتقل شده.»
همچنین نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و برنده جایزه صلح نوبل، با انتشار پیامی شدیداللحن، اعدام پدرام مدنی را «جنایتی آشکار» توصیف کرد و تأکید کرد که «دادگاههای غیرمستقل و اقاریر کذب تحت شکنجه نمیتوانند مبنای صدور حکم مرگ باشند.»
رشد نگرانکننده آمار اعدامها
اجرای این حکم تنها یک روز پس از آن صورت گرفت که سازمان دیدهبان حقوق بشر با انتشار گزارشی از افزایش چشمگیر اعدامها در ایران ابراز نگرانی کرد. بر اساس این گزارش، در ۲۵ روز نخست ماه مه میلادی، دستکم ۱۱۳ نفر در ایران اعدام شدهاند و شمار اعدامهای امسال به ۴۷۸ مورد رسیده است؛ رقمی که ایران را با بالاترین نرخ اعدام نسبت به جمعیت در جهان در جایگاه نخست قرار میدهد.
این سازمان همچنین نسبت به خطر اعدام قریبالوقوع مهدی حسنی و بهروز احسانی اسلاملو، دو زندانی دیگر در قزلحصار هشدار داده است.
«سهشنبههای نه به اعدام»
در واکنش به این موج اعدامها، کمپینی به نام «سهشنبههای نه به اعدام» از بیش از یک سال پیش توسط خانوادههای محکومان، زندانیان سیاسی و فعالان حقوق بشر شکل گرفته که طی آن هر هفته با اعتصاب غذا و اقدامات مدنی به این روند اعتراض میشود.
با اجرای حکم اعدام پدرام مدنی، یک بار دیگر نگاهها به کارنامه تاریک قضایی ایران جلب شده؛ کارنامهای که بر صفحات آن، نام جوانانی نوشته شده که در بیعدالتی محض، جان خود را از دست دادند.