آلاباما – ژوئیه ۲۰۲۵ | گِرگوری هانت، زندانی ۶۵ سالهای که بیش از سه دهه از عمرش را در صف اعدام گذرانده بود، پنجشنبه شب در زندانی در آلاباما با گاز نیتروژن اعدام شد؛ شیوهای بحثبرانگیز که طرفدارانش آن را «بیدرد» میخوانند اما منتقدان با دیدن لحظات آخر جانکندن قربانی، روایت دیگری دارند.
او هیچ کلامی نگفت، اما با دو حرکت ساده و تأثیرگذار ـ علامت صلح و شست بالا ـ از ناظران مرگش خداحافظی کرد؛ حرکتی که حالا تبدیل به نماد پرسشهای تازهای از انسانیت در نظام عدالت کیفری ایالات متحده شده است.
پایان یک کابوس، آغاز یک بحث تازه
هانت به جرم قتل وحشیانه «کارن لین» در سال ۱۹۸۸ به مرگ محکوم شد؛ زنی که بنا بر ادعای دادستانی، در جریان حملهای از روی حسادت هدف ضرب و جرح شدید و تجاوز قرار گرفت و با ۶۰ زخم جان باخت.
اما آنچه در شب اجرای حکم رخ داد، بار دیگر عملکرد دستگاه قضایی آمریکا و ماهیت مجازات اعدام را زیر ذرهبین برد. هانت که به صندلی بسته شده بود، ماسکی با لبههای آبی به صورتش بسته شد و گاز نیتروژن جای اکسیژن را گرفت. طی چهار دقیقه، او دچار تشنج شد، نفسنفس زد، ناله کرد و با تکانهایی ناگهانی، پاهایش را بالا آورد تا سرانجام آرام گرفت.
مقامهای زندان این حرکات را «عادی» توصیف کردند؛ اما فعالان حقوق بشر از «مرگی وحشتناک در سکوت» سخن گفتند.
نظام قضایی در مظان اتهام
هانت از جمله طولانیمدتترین زندانیان در صف اعدام در آلاباما بود. او در دادگاهی محاکمه شد که وکلای تسخیریاش تنها دو هفته پیش از شروع جلسات معرفی شده بودند و برای کل پرونده تنها ۴۵ ساعت وقت صرف کردند. یکی از شاهکلیدهای دادستانی برای اثبات جرم، یک خبرچین زندانی بود که بهدرستی اظهاراتش هیچگاه پاسخ داده نشد و به سرعت از زندان آزاد شد.
جالب آنکه هیأت منصفه در رأیی ۱۱-۱ به اعدام رأی داد؛ تصمیمی که در اغلب ایالتها فاقد وجاهت قانونی برای صدور حکم اعدام است، اما در آلاباما هنوز معتبر است.
سکوت مرگبار نیتروژن
آلاباما از معدود ایالتهایی است که از روش «هیپوکسی با نیتروژن» برای اعدام استفاده میکند؛ روشی که نفس را از قربانی میگیرد بدون تزریق یا صندلی برق. این سومین اعدام با نیتروژن در سال جاری در این ایالت بود و ششمین مورد در کل ایالات متحده.
هانت در گذشته این روش را به تزریق کشنده ترجیح داده بود، اما شاید هیچگاه تصور نمیکرد که این چهار دقیقه چگونه رقم خواهند خورد.
در همان شب، زندانی دیگری در فلوریدا با تزریق کشنده اعدام شد؛ اما نگاهها همه معطوف به اتاق مرگ در آلاباما بود، جایی که مردی در سکوت، با چشمان باز و نفسی بریده، مفهوم «عدالت» را به چالش کشید.