تهران – انفجار مهیب در بندر شهید رجایی، که یکی از مهمترین شاهراههای تجاری ایران را فلج کرده، بار دیگر نقش مخرب سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ساختار پنهانکار حکومت جمهوری اسلامی در تهدید امنیت ملی و اقتصادی کشور را آشکار ساخت.
بررسیهای اولیه حاکی است که علت اصلی حادثه، انتقال پنهانی مواد حساس نظامی از جمله سوخت جامد موشکی در پوشش محمولههای تجاری بوده است؛ اقدامی که بدون رعایت الزامات ایمنی و در بیاعتنایی کامل به قوانین گمرکی، زمینهساز فاجعه شد.
ورود غیرقانونی مواد منفجره تحت پوشش تجاری
گمرک جمهوری اسلامی در بیانیهای اعلام کرد که محمولهای که در روز ششم اردیبهشت در بندر شهید رجایی منفجر شد، هرگز به گمرک اظهار نشده بود. این اظهارنظر رسمی تردیدی باقی نمیگذارد که حمل این مواد خطرناک به صورت موازی و خارج از مجاری قانونی صورت گرفته است؛ روشی که از سالها پیش توسط سپاه پاسداران برای انتقال تجهیزات نظامی از مبادی تجاری کشور به کار گرفته میشود.
به نقل از نیویورک تایمز و منابع نزدیک به نهادهای امنیتی، ماده منفجرشده سدیم پرکلرات بوده است؛ ترکیبی کلیدی در تولید سوخت موشکهای بالستیک. این اطلاعات نشان میدهد که انفجار نه تصادفی و ناشی از خطای انسانی، بلکه نتیجه مستقیم یک سازوکار مخفی و غیرقانونی حکومتی بوده است.
فساد ساختاری و تهدید امنیت اقتصادی کشور
بندر شهید رجایی، به عنوان نقطه اصلی واردات کالاهای اساسی به کشور، قربانی بازیهای پشت پردهای شده که طی سالها، سپاه و نهادهای امنیتی برای دور زدن نظارت رسمی و تحریمهای بینالمللی به آن متوسل شدهاند. این حادثه اکنون به بحران عمیقی در زنجیره تأمین کالاهای اساسی کشور و آینده سرمایهگذاریهای خارجی در ایران دامن زده است.
جمشید اسدی، اقتصاددان مقیم پاریس، میگوید: «هیچ سرمایهگذاری در فضایی که زیرساختهای تجاری آن توسط نهادهای نظامی مصادره شده و امنیت اقتصادی آن به بازی گرفته میشود، وارد نخواهد شد. بندر شهید رجایی از این پس نه تنها آسیبپذیرتر، بلکه غیرقابل اعتمادتر از همیشه شده است.»
پنهانکاری رسمی و پاسکاری مسئولیت
در حالی که وزیر کشور و مقامات قضایی از احضار و بازداشت برخی مقصران سخن گفتهاند، تاکنون هیچ اشارهای به مسئولیت مستقیم سپاه پاسداران در این فاجعه صورت نگرفته است. کارشناسان معتقدند که این رفتار تلاشی هدفمند برای جلوگیری از رسوایی سیاسی در آستانه مذاکرات حساس هستهای میان ایران و غرب است.
روزنامه اصولگرای «صبح نو» تلاش کرده است انفجار را به عوامل خرابکاری خارجی نسبت دهد. اما واقعیت موجود و سکوت پرسشبرانگیز نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی، بیش از هر چیز پرده از مسئولیت داخلی در وقوع این فاجعه برمیدارد.
انفجار بندر؛ نماد فروپاشی یک نظم پوسیده
جعفر پناهی، فیلمساز برجسته ایرانی، در واکنش به این رویداد با انتشار پیامی صریح، خواستار برگزاری رفراندومی آزاد تحت نظارت نهادهای بینالمللی شد. او نوشت: «آتش بندرعباس شعلههای سقوط ساختاری است که چهل سال ایران را به خاکستر کشانده. ساختاری که به نام دین و امنیت، آزادی و آینده ملت را گروگان گرفته است.»
پناهی هشدار داد که اگر مسیر اصلاحات بنیادی و تغییرات سیاسی مسالمتآمیز باز نشود، خشم انباشته مردم میتواند در آیندهای نزدیک به ویرانیهای گستردهتر بیانجامد.