در پی تصویب قطعنامهای تازه در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه جمهوری اسلامی، تنش در پرونده هستهای تهران بار دیگر شدت گرفته است. رئیسجمهور ایران، مسعود پزشکیان، روز پنجشنبه ۲۲ خرداد، در واکنش به این اقدام کشورهای اروپایی اعلام کرد که تهران از مسیر خود عقبنشینی نخواهد کرد.
او در سخنرانی خود در استان ایلام گفت: «ما راه خود را خواهیم رفت، غنیسازی را خواهیم داشت و از روند فعلی کوتاه نخواهیم آمد». پزشکیان ضمن انتقاد از بریتانیا، فرانسه و آلمان که قطعنامه را پیشنهاد داده بودند، افزود: «نمیفهمم چطور باید با آنها همراهی کرد که شیطنت نکنند».
در همین حال، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، از افزایش چشمگیر سطح غنیسازی و بازنگری در همکاری با آژانس خبر داد. تلویزیون دولتی نیز اعلام کرد که ایران بهزودی یک سایت غنیسازی جدید راهاندازی کرده و ارتقای سانتریفوژها در تأسیسات فردو را آغاز خواهد کرد.
واکنشهای بینالمللی
وزارت خارجه فرانسه با «نگرانی بسیار» نسبت به برنامه جدید ایران واکنش نشان داده و گفت تشدید عامدانه تنش از سوی تهران «شدیداً محکوم» است. همزمان، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، ابعاد دیگر نگرانیها را نیز یادآور شد؛ از جمله حمایت ایران از روسیه و بازداشت شهروندان اروپایی.
در آمریکا، رئیسجمهور دونالد ترامپ که تاکنون نسبت به توافق جدید با ایران ابراز امیدواری کرده بود، این هفته موضع خود را تغییر داد و گفت «اطمینان کمتری» به نتیجهبخش بودن مذاکرات دارد. او روز چهارشنبه دستور خروج برخی کارکنان آمریکایی از خاورمیانه را صادر کرد.
مذاکرات در سایه تهدید
در حالی که تنشها رو به افزایش است، عمان اعلام کرده که روز یکشنبه میزبان دور ششم مذاکرات هستهای بین ایران و آمریکا در شهر مسقط خواهد بود. این دور از گفتگوها در فضایی پرتنش برگزار خواهد شد، بهویژه با توجه به هشدارهای اسرائیل درباره احتمال حمله به تأسیسات هستهای ایران.
ترامپ نیز در اظهاراتی اعلام کرد که از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، خواسته تا از هرگونه اقدام نظامی فعلاً خودداری کند و به دیپلماسی فرصت دهد.
هشدار نظامی تهران
در تهران، واکنشها صریح و تهدیدآمیز بود. وزیر دفاع ایران، عزیز نصیرزاده، در پاسخ به تهدیدهای نظامی آمریکا هشدار داد: «تمام پایگاههای آمریکا در دسترس ما هستند… و در صورت بروز درگیری، خسارات بیشتری به طرف آمریکایی وارد خواهد شد».
همزمان، منابع امنیتی در عراق و منطقه از خروج نسبی دیپلماتهای آمریکایی از برخی کشورها نظیر عراق، کویت و بحرین خبر دادند و آن را اقدامی پیشگیرانه در صورت شکست مذاکرات دانستند.