تسلط سپاه پاسداران بر نیمی از صادرات نفت ایران
خبرگزاری رویترز در گزارشی تازه اعلام کرده است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، که یک گروه تروریستی و قاچاقچی بینالمللی محسوب میشود، اکنون کنترل گستردهای بر صنعت نفت ایران دارد و تا نیمی از صادرات نفت کشور را مدیریت میکند. نفت، که منبع اصلی درآمد رژیم ایران برای تأمین هزینههای داخلی و نیروهای نیابتی آن در خاورمیانه است، اکنون عمدتاً از طریق شبکهای از شرکتهای صوری و نفتکشهای موسوم به «ناوگان اشباح» بهطور مخفیانه صادر میشود.
طبق این گزارش، سپاه پاسداران نفت تحریمشده ایران را با تخفیفهای ویژه، عمدتاً به مقصد چین ارسال میکند و از این طریق نهتنها تحریمها را دور میزند، بلکه میلیاردها دلار درآمد کسب میکند. این درآمدها بهطور مستقیم در خدمت تقویت اقدامات تروریستی و قاچاق بینالمللی سپاه و نیروی قدس قرار میگیرد.
تسلط گسترده سپاه بر صنعت نفت
رویترز با استناد به اظهارات بیش از دوازده منبع امنیتی، مقامات غربی و افراد مطلع در ایران گزارش داده است که تسلط سپاه پاسداران بر صادرات نفت ایران در سه سال گذشته از ۲۰ درصد به ۵۰ درصد افزایش یافته است. این افزایش چشمگیر به سپاه قدرت بیشتری در مدیریت منابع مالی کشور بخشیده و آن را به بازوی اصلی اقتصادی رژیم ایران برای دور زدن تحریمهای بینالمللی تبدیل کرده است.
بر اساس این گزارش، سپاه پاسداران نهتنها نفت را بهصورت مستقیم از دولت ایران دریافت میکند، بلکه با همکاری نیروی قدس، مسئولیت بازاریابی، حملونقل و توزیع درآمدهای حاصل از فروش نفت را نیز بر عهده دارد.
شبکه قاچاق و «ناوگان اشباح»
بخش مهمی از این عملیات از طریق ناوگان اشباح صورت میگیرد، که مجموعهای از نفتکشهای تحت کنترل سپاه پاسداران است. این نفتکشها با تغییر پرچم و انتقال محموله از یک کشتی به کشتی دیگر، منشأ نفت را پنهان کرده و تحریمها را دور میزنند. وزارت خزانهداری آمریکا در ماههای اخیر ۳۵ نفتکش مرتبط با این ناوگان را تحریم کرده است.
رویترز همچنین گزارش داده است که بخشی از درآمدهای نفتی ایران، به دلیل هزینههای بالای قاچاق و تغییر برند نفت، از بین میرود. به عبارت دیگر، بخش قابلتوجهی از ثروت مردم ایران صرف اقدامات غیرقانونی و شبکههای تروریستی سپاه در منطقه و جهان میشود.
درآمدهای نفتی و وابستگی رژیم به سپاه
بر اساس تخمین اداره اطلاعات انرژی آمریکا، درآمد نفتی ایران در سال ۲۰۲۳ به حدود ۵۳ میلیارد دلار رسیده است، که این میزان در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۱ بهترتیب ۵۴ و ۳۷ میلیارد دلار بود. همچنین، طبق آمار اوپک، تولید نفت ایران در سال جاری میلادی به بیش از سه میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز رسیده که بالاترین سطح از سال ۲۰۱۸ است.
با وجود این درآمدها، بخش عمدهای از آن نه برای بهبود شرایط اقتصادی کشور، بلکه برای تقویت بنیه دفاعی سپاه و حمایت از گروههای نیابتی تروریستی مصرف میشود. بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ دولت، یک سوم از صادرات نفت کشور، معادل حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز، مستقیماً به سپاه و نیروهای نظامی اختصاص مییابد.
نقش کلیدی قاسم سلیمانی و شبکههای قاچاق
رویترز در بخشی از گزارش خود به اسناد اطلاعاتی اشاره کرده که نشان میدهد قاسم سلیمانی، فرمانده پیشین نیروی قدس سپاه، پیش از کشته شدن در سال ۲۰۲۰، یک مرکز مخفی برای مدیریت قاچاق نفت ایجاد کرده بود. این مرکز تحت مدیریت رستم قاسمی، وزیر سابق نفت ایران، فعالیت میکرد و نقشی کلیدی در تقویت شبکه قاچاق سپاه ایفا کرد.
نتیجهگیری
گزارش رویترز نشان میدهد که سپاه پاسداران، بهعنوان یک گروه تروریستی و قاچاقچی بینالمللی، نهتنها بر ثروت ملی مردم ایران تسلط یافته، بلکه آن را به ابزاری برای تأمین مالی اقدامات مخرب خود تبدیل کرده است. این وضعیت، فشارهای بینالمللی برای مقابله با شبکههای قاچاق سپاه و تلاش برای جلوگیری از ادامه این اقدامات را بیش از پیش ضروری میکند.