هشدار ایران نسبت به پروژه جدید قفقاز
علیاکبر ولایتی، مشاور ارشد رهبر جمهوری اسلامی، نسبت به ایجاد دالان زنگزور با مشارکت آمریکا هشدار داد. او گفت ایران اجازه نخواهد داد این کریدور میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان شکل بگیرد.
«توطئه سیاسی» علیه ایران و همسایگان
ولایتی، در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، این مسیر را «توطئهای سیاسی» علیه ایران و برخی همسایگان خواند. او تأکید کرد که حضور کشورهای عضو ناتو در این منطقه، امنیت ایران و روسیه را تهدید میکند. به گفته او، ایران مانع این اقدام خواهد شد، چه با حمایت روسیه و چه بدون آن.
توافق واشنگتن و مسیر ترامپ
رهبران ارمنستان و آذربایجان روز جمعه در واشنگتن با میانجیگری دونالد ترامپ توافق صلح امضا کردند. این توافق پایاندهنده دههها درگیری است و شامل ایجاد مسیری به نام «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه بینالمللی» میشود. این مسیر، که پیشتر دالان زنگزور نام داشت، جمهوری آذربایجان را به نخجوان متصل میکند.
ویژگیها و مسیر عبور دالان زنگزور
این کریدور ۳۲ کیلومتری از خاک ارمنستان عبور میکند و قرار است جاده، راهآهن، خطوط نفت و گاز و فیبر نوری داشته باشد. پیشنهاد حضور آمریکا بهعنوان توسعهدهنده و مدیر این مسیر پس از مذاکرات تابستان ۲۰۲۴ در ابوظبی مطرح شد. حتی ایده اجاره ۱۰۰ ساله مسیر به آمریکا نیز در میان بود.
واکنش تند تهران
ولایتی این ایده را «سادهلوحانه» و غیرممکن دانست. او با اشاره به جنگ اوکراین گفت ایران اجازه نزدیکشدن ناتو به مرزهای شمالی کشور را نمیدهد. او تأکید کرد پیشگیری از این تهدید ضروری است.
زمینه تنشهای جدید
ایران اخیراً جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل را پشت سر گذاشته است. در جریان این درگیری، بخشی از توان پدافندی کشور آسیب دید. با این حال، ولایتی گفت ایران آمادگی مقابله با طرحهای آمریکا و ناتو را دارد.
موضع روسیه و ترکیه
روسیه نیز آمریکا را به تلاش برای انحصار روند صلح باکو و ایروان متهم کرده است. ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، هشدار داده این روند میتواند توازن امنیتی منطقه را برهم بزند.
ترکیه از توافق صلح استقبال کرده و آن را فرصتی تاریخی برای شکوفایی قفقاز جنوبی خوانده است. با وجود این، تنشها بر سر دالان زنگزور و حضور آمریکا در منطقه همچنان ادامه دارد.