در حالیکه کمتر از دو هفته از پایان دور پنجم مذاکرات هستهای میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در رم میگذرد، شبکه خبری سیانان گزارش داده که احتمال برگزاری دور ششم این مذاکرات، بهشدت کاهش یافته و حتی ممکن است این گفتوگوها بهطور کامل متوقف شود.
این شبکه به نقل از منابع آگاه نزدیک به روند مذاکرات میگوید که پیشنهاد اخیر واشینگتن با واکنش منفی تهران روبهرو شده است. به گفته این منابع، جمهوری اسلامی متن ارائهشده از سوی طرف آمریکایی را «نامربوط، متناقض، و دور از واقعیت» ارزیابی کرده و آن را با توقعاتی «بیش از حد» همراه دانسته است.
یک مقام ارشد ایرانی در اینباره به سیانان گفته: «تغییرات پیدرپی مواضع آمریکا، بزرگترین مانع پیشرفت مذاکرات بوده است. حالا شرایط از همیشه پیچیدهتر شده.» وی همچنین تصریح کرده که محتوای پیشنهاد تازه با مفاد توافقات پیشین ـ بهویژه آنچه در دور پنجم گفتوگوها مورد توافق قرار گرفته بود ـ در تضاد آشکار است.
بر اساس گزارشی از وبسایت خبری آکسیوس، در متن پیشنهادی آمریکا آمده است که ایران باید موقتاً سطح غنیسازی اورانیوم را به سه درصد کاهش دهد. همچنین خواسته شده که تأسیسات غنیسازی زیرزمینی کشور برای مدتی مشخص، غیرفعال شوند.
اما انتشار این پیشنهاد تنها چند ساعت بعد با اظهارنظری جنجالی از دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، در شبکه اجتماعیاش «تروث سوشیال» همراه شد. ترامپ با کنایه نوشت: «اتوپن باید خیلی وقت پیش جلوی غنیسازی ایران را میگرفت»، و تأکید کرد که آمریکا در هیچ توافقی اجازه ادامه غنیسازی را نخواهد داد.
در مقابل، ایران بار دیگر موضع سنتی خود را تکرار کرده و توقف کامل غنیسازی در خاک کشور را «خط قرمز غیرقابل عبور» عنوان کرده است.
سیانان همچنین به تغییر لحن آمریکا در پیشنهاد اخیر اشاره کرده و نوشته: این تغییر میتواند نشانهای از آمادگی واشینگتن برای پذیرش مدل مشارکت در یک کنسرسیوم بینالمللی در برنامه هستهای غیرنظامی ایران باشد؛ مدلی که شامل کشورهای منطقه و آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواهد بود. با این حال، تهران تاکنون این پیشنهاد را رد کرده و آن را جایگزینی غیرقابل قبول برای حق حاکمیتی در غنیسازی داخلی دانسته است.
در چنین شرایطی، اگرچه مقامات آمریکایی پس از دور پنجم مذاکرات اعلام کرده بودند که دیدارهای بعدی بهزودی از سر گرفته خواهد شد، منابع نزدیک به گفتوگوها اکنون خبر از رکود کامل در روند مذاکرات میدهند.
به نظر میرسد شکاف فزاینده در مواضع دو طرف، بهویژه درباره سطح و مکان غنیسازی، بیش از همیشه آینده این روند دیپلماتیک را در ابهام فرو برده است.