در آستانه ازسرگیری گفتوگوهای هستهای میان تهران و واشینگتن در مسقط، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی هشدار داد که اگر هدف ایالات متحده از مذاکرات، سلب «حقوق هستهای ایران»! باشد، تهران از مواضع خود عقبنشینی نخواهد کرد.
عباس عراقچی که روز شنبه ۲۰ اردیبهشت در دوحه با همتای قطری خود دیدار کرد، گفت ایران به گفتوگوها با آمریکا با «حسن نیت» ادامه میدهد و در صورتی که هدف، صرفاً تضمین عدم دستیابی تهران به سلاح هستهای باشد، «دستیابی به توافق کاملاً ممکن و در دسترس است.»
او اما صراحتاً تأکید کرد: «اگر هدف، محروم کردن جمهوری اسلامی از حقوق مشروع هستهایاش باشد و مطالباتی غیرمنطقی مطرح شود، پاسخ ما روشن است: از هیچیک از حقوق خود عقبنشینی نخواهیم کرد.»
این سخنان در حالی مطرح میشود که استیو ویتکاف، فرستادۀ ویژه رئیسجمهور آمریکا، شامگاه جمعه در مصاحبهای گفت: «غنیسازی اورانیوم برای ما خط قرمز است و تأسیسات نطنز، فردو و اصفهان باید برچیده شوند.» او هشدار داد اگر دور تازه مذاکرات، که قرار است یکشنبه در مسقط برگزار شود، «سازنده» نباشد، ادامه نخواهد یافت.
عراقچی در پاسخ غیرمستقیم به اظهارات ویتکاف، بار دیگر اعلام کرد که جمهوری اسلامی «برنامهای برای دستیابی به سلاح هستهای ندارد» و افزود: «تسلیحات کشتارجمعی هیچ جایگاهی در دکترین دفاعی ما ندارد.» او تأکید کرد که «استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای، از جمله حق غنیسازی، حقی مسلم است.»
اظهارات تقابلی طرفین در حالی شدت گرفته که دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، نیز بار دیگر تأکید کرده است که یا باید توافقی «قوی و قابل راستیآزمایی» با ایران امضا شود، یا گزینه برخورد نظامی روی میز خواهد بود. او در مصاحبهای در تاریخ ۱۷ اردیبهشت گفت: «باید این تجهیزات را یا منفجر کنیم یا خلع سلاح. تنها دو گزینه داریم؛ نابودی با ملایمت یا با خشونت.»
به گفته منابع مطلع، ایران و آمریکا پس از یک هفته تعویق، مذاکرات خود را روز یکشنبه ۲۱ اردیبهشت در پایتخت عمان از سر خواهند گرفت. ویتکاف پیش از این گفته بود مذاکرات پیشین نتیجهبخش نبوده و انتظار دارد طرف ایرانی اینبار با رویکردی «سازنده» وارد گفتوگوها شود.
در همین حال، سفر عباس عراقچی به قطر و سپس عربستان در قالب «رایزنیهای منطقهای» در جریان است. منابع آگاه اعلام کردهاند که دونالد ترامپ نیز قصد دارد روز دوشنبه به عربستان سفر کند و پس از آن به قطر و امارات برود. ویتکاف نیز پس از پایان گفتوگوهای مسقط، به کاروان رئیسجمهور آمریکا خواهد پیوست.
بر اساس گزارشهای اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ذخایر اورانیوم ایران به سطحی رسیده که در صورت غنیسازی تا سطح ۹۰ درصد، برای ساخت حدود شش بمب هستهای کافی خواهد بود. تهران اما همواره تأکید دارد که فعالیتهای هستهایاش اهداف صلحآمیز دارد و هرگونه ساخت سلاح را شرعاً و سیاستاً ممنوع میداند.