اسرائیل و حماس بر سر آتش‌بس در غزه به توافق رسیدند. میانجی‌های بین اسرائیل و گروه افراطی حماس روز چهارشنبه، ۲۶ دی، اعلام کردند که دو طرف به توافقی برای آتش‌بس دست یافتند.
این توافق می‌تواند به جنگ ۱۵ ماهه و ویرانگر در نوار غزه پایان دهد و احتمالاً یکی از مرگبارترین درگیری‌های میان اسرائیل و حماس را خاتمه بخشد.
گروه حماس، که از سوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا به‌عنوان یک گروه تروریستی شناخته می‌شود، پس از مذاکراتی که با میانجی‌گری قطر، ایالات متحده و مصر صورت گرفت، به این توافق رضایت داد. به گفته یک منبع مطلع، این توافق نتیجه دیدار نخست‌وزیر قطر با مذاکره‌کنندگان اسرائیلی و حماس است.
متن این توافق‌نامه که در دوحه نهایی شده، شامل آزادی گروگان‌ها و آتش‌بس شش‌هفته‌ای است که طی آن مذاکرات برای پایان کامل جنگ آغاز خواهد شد. در مرحله نخست، ۳۳ نفر از گروگان‌های اسرائیلی که در اسارت حماس هستند، آزاد خواهند شد. همچنین صدها زندانی فلسطینی از زندان‌های اسرائیل آزاد می‌شوند.
ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه نیز یکی از بندهای مهم این توافق است. این منطقه که به‌شدت آسیب دیده، در انتظار کمک‌های فوری است.
آتش‌بس پیشنهادی همچنان نیاز به تأیید کابینه اسرائیل دارد، اما انتظار می‌رود طی روزهای آینده اجرایی شود. این توافق اولین نشانه‌ای جدی برای پایان جنگی است که خاورمیانه را بی‌ثبات کرده و بحران انسانی عظیمی در غزه ایجاد کرده است.
زمینه‌های توافق
این جنگ، که با حمله حماس در اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد، موجب کشته شدن ۱۲۰۰ اسرائیلی و گروگان‌گیری ۲۵۰ نفر شد. اسرائیل نیز حملات سنگینی به غزه انجام داد که به گفته مقامات محلی، منجر به کشته شدن بیش از ۴۶ هزار فلسطینی و آوارگی ۹۰ درصد از جمعیت این منطقه شده است.
حماس خواستار پایان دائمی جنگ و خروج کامل نیروهای اسرائیلی از غزه بود، اما اسرائیل تأکید کرده که تا نابودی کامل توان نظامی حماس به جنگ ادامه خواهد داد.
چالش‌های پیش‌رو
علیرغم توافق آتش‌بس، مسائل بلندمدتی همچون آینده غزه، بازسازی آن و نحوه مدیریت این منطقه همچنان بی‌پاسخ مانده است. اسرائیل گفته که قصد دارد با فلسطینی‌هایی که به حماس یا تشکیلات خودگردان وابسته نیستند، همکاری کند، اما مشخص نیست چنین شرکایی وجود داشته باشند.
ایالات متحده نیز تلاش کرده تا برنامه‌ای برای حکومت پس از جنگ در غزه با کمک اعراب و جامعه بین‌المللی تدوین کند، اما پیشرفت معناداری در جهت ایجاد یک کشور فلسطینی حاصل نشده است.
در این میان، نتانیاهو اعلام کرده که اسرائیل کنترل امنیتی کامل خود بر غزه و کرانه باختری را حفظ خواهد کرد، موضوعی که با مخالفت فلسطینیان و جامعه جهانی روبرو است.
نتیجه‌گیری
این توافق یک گام مثبت برای پایان دادن به جنگ ویرانگر غزه است، اما تحقق آن به تلاش‌های بین‌المللی و اراده طرفین برای حفظ صلح بستگی دارد.
