واشنگتن – دو مقام رسمی دولت آمریکا اعلام کردند که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در جریان سفر هفته آینده خود به عربستان سعودی قصد دارد به‌صورت رسمی اعلام کند که دولت آمریکا از این پس در مکاتبات و مواضع رسمی خود، به جای «خلیج فارس» از عنوان «خلیج عربی» یا «خلیج عربستان» استفاده خواهد کرد.
این تصمیم، که هنوز به‌صورت رسمی از سوی کاخ سفید تأیید نشده، احتمالاً تنش‌ها میان ایران و دولت ترامپ را بیش از پیش افزایش خواهد داد. منابع مطلع که نخواستند نامشان فاش شود، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته‌اند این اقدام بخشی از تلاش رئیس‌جمهور آمریکا برای جلب حمایت کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در موضوعاتی چون مقابله با ایران، سرمایه‌گذاری در ایالات متحده و بحران غزه است.
نام تاریخی “خلیج فارس” قرن‌هاست که در نقشه‌ها و متون بین‌المللی استفاده می‌شود و به دوران ایران باستان بازمی‌گردد. ایران در گذشته نیز در برابر تلاش‌ها برای تغییر این نام تاریخی واکنش نشان داده بود؛ از جمله تهدید به شکایت از شرکت گوگل در سال ۲۰۱۲ به دلیل حذف نام خلیج فارس از نقشه‌های خود.
با این حال، استفاده از اصطلاح «خلیج عربی» در کشورهای عربی منطقه رواج بیشتری دارد. ارتش آمریکا نیز در سال‌های گذشته، به‌طور یک‌جانبه در برخی اسناد و بیانیه‌های نظامی خود از عنوان «خلیج عربی» استفاده کرده است.
کارشناسان حقوق بین‌الملل تأکید دارند که رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند دستور تغییر نام در اسناد رسمی ایالات متحده را صادر کند، اما نمی‌تواند استانداردهای جهانی یا اصطلاحات مورد استفاده در جامعه بین‌الملل را دستخوش تغییر کند. سازمان بین‌المللی هیدروگرافی که آمریکا نیز یکی از اعضای آن است، مسئولیت هماهنگی و استانداردسازی نام دریاها و آب‌های جهان را بر عهده دارد.
بر اساس برنامه سفر، ترامپ قرار است علاوه بر عربستان، به قطر و امارات متحده عربی نیز سفر کند؛ کشورهایی که همگی در مجاورت خلیج فارس قرار دارند و از متحدان اصلی آمریکا در منطقه به شمار می‌روند. منابع نزدیک به کاخ سفید گفته‌اند که این سفر با هدف تقویت روابط امنیتی و اقتصادی و همچنین جذب سرمایه‌گذاری‌های کلان در زیرساخت‌های ایالات متحده طراحی شده است.
همچنین گزارش‌هایی وجود دارد که دونالد ترامپ از طریق برخی از کسب‌وکارهای شخصی خود، همچنان ارتباطات مالی فعالی با برخی دولت‌های حاشیه خلیج فارس دارد؛ موضوعی که در داخل آمریکا نیز مورد انتقاد قرار گرفته است.
در ماه‌های گذشته، ترامپ در اقدامی مشابه، از تغییر نام «خلیج مکزیک» به «خلیج آمریکا» سخن گفته بود؛ دستوری که با مقاومت شدید رسانه‌ها روبرو شد. خبرگزاری آسوشیتدپرس پس از ممانعت کاخ سفید از حضور خبرنگارانش در جلسات خبری، علیه دولت ترامپ شکایت کرد. دادگاه فدرال در حکمی اعلام کرد که این اقدام دولت ناقض متمم اول قانون اساسی ایالات متحده بوده و حق رسانه‌ها برای استفاده از نام‌های پذیرفته‌شده را به رسمیت شناخت.
تحلیل‌گران سیاسی بر این باورند که اقدام جدید ترامپ درباره نام خلیج فارس، بیش از آنکه بار حقوقی داشته باشد، اقدامی نمادین و سیاسی با هدف دلجویی از متحدان عرب واشنگتن و تحت فشار قرار دادن ایران در مناسبات منطقه‌ای است.
