دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در جریان نخستین سفر خود به خاورمیانه پس از بازگشت به کاخ سفید، از پیشرفت مذاکرات هسته‌ای با تهران ابراز امیدواری کرد، اما در عین حال بر اجرای سخت‌گیرانه تحریم‌ها علیه ایران تأکید ورزید.
او روز چهارشنبه ۲۴ اردیبهشت، پس از دیدار با امیر قطر، شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی، گفت: «اوضاع واقعاً جالبی است. حس می‌کنم همه‌چیز به‌خوبی پیش خواهد رفت.»
ترامپ همچنین تأکید کرد که دولت او چهار دور مذاکره با تهران را برگزار کرده و هدفش جلوگیری از حمله نظامی احتمالی اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران است. این در حالی است که کاخ سفید همزمان با این مذاکرات، تحریم‌های تازه‌ای را علیه نهادها و چهره‌های مرتبط با صنعت نفت و برنامه هسته‌ای ایران اعمال کرده است.
توافق با تهران مشروط به توقف حمایت از «نیابتی‌ها»
در نشست سران کشورهای عرب خلیج فارس که به میزبانی محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در ریاض برگزار شد، ترامپ اعلام کرد که خواهان رسیدن به توافقی فوری با ایران است. او اما تأکید کرد که چنین توافقی تنها در صورتی ممکن است که جمهوری اسلامی «حمایت از تروریسم را متوقف کند» و «به طور دائم و راستی‌آزمایی‌پذیر، دستیابی به سلاح هسته‌ای را کنار بگذارد.»
ترامپ تصریح کرد که ایران باید به حمایت خود از گروه‌هایی چون حزب‌الله لبنان، حماس در غزه و حوثی‌ها در یمن پایان دهد؛ گروه‌هایی که از نظر آمریکا بازوهای منطقه‌ای جمهوری اسلامی در جنگ‌های نیابتی هستند.
او افزود: «اگر این اتفاق بیفتد، دولت لبنان می‌تواند کشور خود را بازسازی کند و آینده‌ای آزاد از چنگال تروریست‌های حزب‌الله شکل بگیرد.»
حزب‌الله و متحدانش در مسیر افول؟
ترامپ در ادامه، حزب‌الله را گروهی توصیف کرد که «پس از جنگ سال گذشته با اسرائیل، با از دست دادن بسیاری از فرماندهان ارشد خود، به‌شدت تضعیف شده» و به‌ویژه با کاهش نفوذ متحد کلیدی‌اش، بشار اسد در سوریه، مسیر تدارکاتی‌اش دچار اختلال شده است. به گفته او، ایران از خاک سوریه به عنوان شاه‌راهی برای ارسال تسلیحات به حزب‌الله استفاده می‌کرد.
ایران؛ «مخرب‌ترین نیروی منطقه» از نگاه ترامپ
رئیس‌جمهور آمریکا همچنین در همایشی اقتصادی در ریاض، ایران را «مخرب‌ترین نیروی خاورمیانه» خواند و آن را عامل بی‌ثباتی در کشورهای منطقه از سوریه و عراق گرفته تا لبنان و یمن دانست.
او هشدار داد که اگر تهران به سیاست‌های کنونی خود ادامه دهد، ایالات متحده ناچار خواهد بود دوباره سیاست «فشار حداکثری» را دنبال کرده و صادرات نفت ایران را به صفر برساند.
در ویدئویی که شبکه فاکس‌نیوز از ترامپ منتشر کرده، او می‌گوید: «ایران ورشکست شد، چون من تحریم‌های ثانویه اعمال کردم. آنها پولی برای حماس و حزب‌الله نداشتند. اما دولت بایدن اجازه داد دوباره ثروتمند شوند.»
پاسخ تهران: اظهارات ترامپ «فریبکارانه» است
در واکنش به این سخنان، عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، مواضع ترامپ را «فریبکارانه» خواند و آمریکا را عامل اصلی مشکلات اقتصادی ایران معرفی کرد. او همچنین تأکید کرد که «مردم ایران مسیر استقلال و پیشرفت را انتخاب کرده‌اند» و فشارها و تحریم‌ها نتوانسته این مسیر را متوقف کند.
عراقچی در ادامه گفت که دور بعدی مذاکرات با آمریکا در انتظار تعیین زمان و مکان از سوی دولت عمان است، و ایران همچنان به گفت‌وگو متعهد است.
ایران؛ بحران‌های داخلی در سایه انزوای جهانی
سخنان ترامپ همچنین به وضعیت داخلی ایران اشاره داشت. او نظام جمهوری اسلامی را مسئول بحران‌هایی چون قطعی گسترده برق، خشکسالی، و فساد ساختاری در مدیریت منابع آبی معرفی کرد و گفت: «رهبران ایران زمین‌های سرسبز را به بیابان خشک تبدیل کرده‌اند… آنها ثروتمند می‌شوند، اما چیزی نصیب مردم نمی‌شود.»
او افزود که در حالی‌که کشورهای عرب حوزه خلیج فارس در حال تبدیل شدن به ستون‌های ثبات و تجارت جهانی‌اند، رهبران ایران منابع کشور را صرف صدور بحران و تأمین مالی تروریسم کرده‌اند.
