مارک کارنی، نخستوزیر تازهکار کانادا، موفق شد لیبرالها را در انتخابات فدرال ۲۰۲۵ به پیروزی برساند. شبکه خبری CTV این پیروزی را اعلام کرد، هرچند هنوز مشخص نیست که لیبرالها با اکثریت کامل یا در قالب دولتی اقلیت به قدرت خواهند رسید.
تا ساعت ۱۰:۳۵ شب به وقت شرقی، لیبرالها در ۱۵۰ حوزه از مجموع ۳۴۳ حوزه انتخاباتی پیشتاز یا پیروز بودند، در حالی که محافظهکاران به رهبری پیر پولییور در ۱۲۸ حوزه پیشتاز یا پیروز شدند. برای تشکیل دولت اکثریت، کسب ۱۷۲ کرسی الزامی است.
پولییور، چهارمین رهبر متوالی محافظهکاران است که در برابر لیبرالها شکست میخورد. لیبرالها از سال ۲۰۱۵ قدرت را در اختیار داشتهاند.
مارک کارنی که پیشتر ریاست بانک مرکزی کانادا و بانک انگلستان را بر عهده داشت، در ماه مارس جایگزین جاستین ترودو – نخستوزیر سابق که به شدت محبوبیت خود را از دست داده بود – شد. کارنی با تکیه بر سابقهی خود در مدیریت بحرانهای اقتصادی، توانست رأیدهندگان کانادایی را قانع کند که فرد مناسبی برای مقابله با مشکلات معیشتی و تهدیدهای تعرفهای و الحاقطلبانه دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا است.
این پیروزی، حکمرانی یک دههای لیبرالها بر کانادا را تثبیت میکند؛ روندی که از پیروزی غیرمنتظره ترودو بر استفن هارپر در اکتبر ۲۰۱۵ آغاز شد.
با این حال، همانند ترودو، کارنی نیز باید با کشوری دوقطبی روبهرو شود؛ جایی که محافظهکاران همچنان در بسیاری از مناطق روستایی و ایالتهای دشتهای کانادا حمایت گستردهای دارند. حزب دموکرات نو (NDP) به رهبری جاگمیت سینگ و حزب بلوک کبکوا هم انتظار میرود با کاهش آرا مواجه شوند.
کارنی موفق شد کرسی نپیین (Nepean) در اتاوا را تصاحب کند؛ کرسیای که پیشتر در اختیار چاندرا آریا، نماینده پیشین لیبرال بود که به دلیل گزارشهایی درباره ارتباط با هند، کنار گذاشته شد. در همسایگی نپیین، کرسی کارلتون (Carleton) قرار دارد که توسط رقیب اصلی کارنی، یعنی پولییور دفاع میشد.
شکست بزرگ محافظهکاران
تنها چند ماه پیش، بسیاری تصور میکردند که پولییور به راحتی به دهه حاکمیت لیبرالها پایان خواهد داد.
محبوبیت ترودو به دلیل بحران معیشتی و تورم به شدت کاهش یافته بود و نظرسنجیها نشان میدادند که محافظهکاران بخت اصلی پیروزی در انتخابات هستند. با افزایش فشار داخلی و خارجی، ترودو در ژانویه کنارهگیری خود را اعلام کرد.
کارنی به سرعت رهبری حزب لیبرال را به دست گرفت و در ۱۴ مارس، تنها دو روز پیش از شصتمین سالگرد تولدش، به عنوان نخستوزیر سوگند یاد کرد. او با لغو مالیات کربن مصرفکننده که بسیار نامحبوب شده بود و اعلام برگزاری انتخابات زودهنگام در ۲۸ آوریل، روند تحولات را شتاب بخشید.
پس از روی کار آمدن کارنی، محافظهکاران از نظر نظرسنجی از لیبرالها عقب افتادند، گرچه این فاصله در روزهای پایانی کمپین کاهش یافت.
نقش ترامپ نیز در کاهش اقبال پولییور بیتأثیر نبود. تهدیدهای تعرفهای ترامپ و اظهارات او درباره الحاق کانادا به آمریکا، حس ملیگرایی در میان کاناداییها را تقویت کرد که به نفع لیبرالها و به ضرر محافظهکاران تمام شد. همچنین حمایتهای آشکار شخصیتهایی چون ایلان ماسک و جو روگن از پولییور، نگرانیهایی درباره گسترش پوپولیسم و سیاستهای مشابه “مگا” در کانادا به وجود آورد.
کارنی: تجربه در برابر آزمایش
کارنی در دوران کمپین بارها بر تجربه مدیریتی خود تأکید کرد و گفت:
«برخلاف پیر پولییور، من پیشتر اقتصادها را مدیریت کردهام، بحرانها را پشت سر گذاشتهام و بودجهها را کنترل کردهام. این زمان، زمان تجربه است، نه آزمایش.»
کارنی نخستین نخستوزیر کاناداست که پیش از این هیچگونه سابقه انتخاباتی نداشته است. او همچنین نخستین نخستوزیر متولد یکی از قلمروهای شمالی کانادا (فورت اسمیت، نواحی شمال غربی) و سومین نخستوزیری است که در غرب انتاریو به دنیا آمده است؛ پس از جو کلارک از آلبرتا و کیم کمپبل از بریتیش کلمبیا.