در آغاز سفر چهارروزه به خاورمیانه، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت وارد ریاض، پایتخت عربستان سعودی شد و با استقبال ویژه ولیعهد این کشور، محمد بن سلمان، روبه‌رو شد. برخلاف پروتکل معمول، این بار شخص بن سلمان در فرودگاه به استقبال ترامپ رفت؛ نشانه‌ای از اهمیت راهبردی این سفر در نگاه ریاض.
کاخ سفید اعلام کرد که در جریان دیدارهای دو طرف، مجموعه‌ای از توافق‌نامه‌های اقتصادی و نظامی با ارزشی بالغ بر ۱۴۲ میلیارد دلار به امضا رسیده است. این قراردادها حوزه‌هایی نظیر انرژی، معدن، دفاعی، زیرساخت‌های هوش مصنوعی و صادرات صنعتی را در بر می‌گیرد.
در صدر این توافق‌ها، قرارداد دفاعی بزرگی قرار دارد که بخشی از تعهد سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری سعودی‌ها در ایالات متحده محسوب می‌شود. همچنین شرکت آمریکایی GE توربین‌های گازی و تجهیزات انرژی به ارزش بیش از ۱۴ میلیارد دلار صادر خواهد کرد و شرکت بوئینگ نیز قرار است هواپیماهای مسافربری ۷۳۷ را به عربستان تحویل دهد.
هم‌زمان، شرکت سعودی «دیتاولت» برنامه‌ای برای سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیارد دلاری در زیرساخت‌های فناوری و مراکز داده آمریکا اعلام کرده است؛ سرمایه‌گذاری‌ای که تمرکز آن بر توسعه سامانه‌های هوش مصنوعی خواهد بود.
نگاه فراتر از ریاض؛ برنامه ترامپ برای تضمین تریلیون دلاری
رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه این سفر منطقه‌ای، از امارات متحده عربی و قطر نیز بازدید خواهد کرد. به گفته منابع آمریکایی، هدف کلان ترامپ جذب یک تریلیون دلار سرمایه از کشورهای نفت‌خیز حاشیه خلیج فارس است. این هدف بلندپروازانه در حالی مطرح می‌شود که عربستان سعودی تاکنون به ۶۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری متعهد شده است.
ترامپ قرار است در ضیافت شام رسمی ولیعهد عربستان شرکت کند و در حاشیه آن، نشست شورای همکاری خلیج فارس با حضور شش کشور عربی برگزار خواهد شد.
استقبال ویژه و نمایش قدرت نرم سعودی
ورود رئیس‌جمهور آمریکا با تشریفاتی گسترده همراه بود. جنگنده‌های اف-۱۵ سعودی، هواپیمای حامل او را اسکورت کردند و خیابان‌های ریاض با پرچم‌های دو کشور و نیروهای امنیتی ویژه مزین شده بود. همچنین در مرکز رسانه‌ای ویژه‌ای که برای خبرنگاران در نظر گرفته شده، پروژه‌های عظیم سعودی مانند شهر آینده‌نگر «نئوم» و میزبانی جام جهانی ۲۰۳۴ به نمایش درآمد.
شاهزاده ترکی الفیصل، رئیس پیشین سازمان اطلاعات عربستان و سفیر سابق این کشور در واشنگتن، در یادداشتی در روزنامه «عرب نیوز» نوشت: «درهای ما و قلب‌های ما به روی رئیس‌جمهور آمریکا باز است.»
فروش بالگرد به امارات در آستانه سفر ترامپ
در آستانه سفر ترامپ به منطقه، وزارت خارجه آمریکا با فروش ۶ بالگرد شینوک CH-47F به امارات متحده عربی موافقت کرده است. این قرارداد ۱.۴ میلیارد دلاری، شامل تجهیزات و پشتیبانی نظامی نیز می‌شود. همچنین واشنگتن فروش قطعات جنگنده اف-۱۶ به ارزش ۱۳۰ میلیون دلار به امارات را تأیید کرده است.
سکوت معنادار تهران
در حالی که سفر رؤسای جمهور پیشین آمریکا به عربستان معمولاً با واکنش‌های تند در رسانه‌های ایران روبه‌رو می‌شد، این بار تهران با سکوتی آشکار نظاره‌گر تحرکات جدید در منطقه است. ناظران این سکوت را نتیجه روند تنش‌زدایی ایران و عربستان از سال ۲۰۲۳ به میانجی‌گری چین می‌دانند؛ فرآیندی که اخیراً با سفر شاهزاده خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان، به تهران و دیدار با رهبر جمهوری اسلامی، وارد مرحله‌ای تازه شده است.
