در حالی که سواحل طلایی و شب‌های پرجنب‌وجوش اسپانیا گردشگران را از سراسر جهان جذب می‌کند، این کشور در سال‌های اخیر به پناهگاهی برای فراریان بین‌المللی بدل شده است؛ اما پنهان شدن در میان جمعیت چندمیلیونی گردشگران، همیشه به معنای در امان ماندن از چنگال قانون نیست.
فرناندو گونزالس، رئیس واحد ویژه پلیس اسپانیا برای شناسایی و بازداشت مجرمان فراری، می‌گوید: «ما هر روز افراد جدیدی را بازداشت می‌کنیم. اسپانیا همچنان مقصدی جذاب برای تبهکاران است، اما گریزی از قانون نیست.»
بر اساس آمار این واحد، در سال گذشته ۴۶۰ مجرم فراری ـ که اغلب اتباع خارجی بوده‌اند ـ در نقاط مختلف اسپانیا بازداشت شده‌اند؛ افزایشی چشمگیر نسبت به سال ۲۰۲۳.
مناطق ساحلی مانند بارسلونا، آلیکانته و ماربیا در صدر فهرست محل اختفای فراریان قرار دارند. برای نمونه، در پاییز ۲۰۲۴، نیکولا ووسوویچ، از سرکرده‌های باند مافیایی کاواک اهل مونته‌نگرو، در بارسلونا بازداشت شد. در پرونده‌ای دیگر، رهبر یک باند خشن اهل پرو به اتهام مشارکت در ۱۶ فقره قتل، در نزدیکی آلیکانته به دام افتاد. حتی یکی از افراد دخیل در حمله مسلحانه به خودروی حامل زندانیان در فرانسه نیز، در ویلایی مجلل در جنوب اسپانیا شناسایی و دستگیر شد.
پلیس اسپانیا دلیل این روند را نه‌فقط جذابیت‌های اقلیمی و سبک زندگی، بلکه حضور گسترده خارجی‌ها و گردشگران در این کشور می‌داند؛ شرایطی که امکان «استتار در میان جمعیت» را برای فراریان فراهم می‌کند.
یکی از افسران پلیس فرانسه که نخواست نامش فاش شود، به خبرگزاری فرانسه گفت: «اسپانیا صرفاً محل اختفا نیست؛ بسیاری از تبهکاران حرفه‌ای که در مسیرهای قاچاق بین مراکش، فرانسه و اسپانیا فعالیت دارند، در این کشور ساکن‌اند.»
از سوی دیگر، وکیل مدافع و قاضی سابق پرونده‌های استرداد، کارلوس باوتیستا، معتقد است که موقعیت جغرافیایی ویژه اسپانیا در مرز اروپا، آفریقا و آمریکای لاتین، این کشور را به محلی ایده‌آل برای فرار مجرمان تبدیل کرده است.
اما برخلاف تصور عمومی، مناطق دنج و ویلایی حاشیه دریا همیشه هم امن نیستند. شهرهایی نظیر مالاگا و ماربیا که محل زندگی شمار زیادی از مهاجران بریتانیایی‌اند، بیشترین آمار بازداشت فراریان را ثبت کرده‌اند. گونزالس با لبخند می‌گوید: «این یک بازی موش و گربه است. اما در نهایت، معمولاً ما برنده‌ایم.»
موفقیت عملیات‌های تعقیب و بازداشت، به گفته مقامات امنیتی، مرهون همکاری‌های بین‌المللی از طریق شبکه ENFAST، شنودهای تلفنی، پایش شبکه‌های اجتماعی و همچنین تجربیات میدانی پلیس است.
در حالی که دیوارهای دفتر واحد ویژه پلیس در مادرید با عکس‌ها و یادبودهای سال‌های تلاش و عملیات پوشیده شده، گونزالس می‌گوید: «ممکن است برخی فراری‌ها بی‌سروصدا در میان ما زندگی کنند. اما این به‌معنای فرار همیشگی نیست.»
