بروکسل — اتحادیه اروپا روز سهشنبه اعلام کرد که مبلغ ۵.۵ میلیون یورو (معادل ۶.۲ میلیون دلار آمریکا) بهعنوان کمک اضطراری به رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی (RFE/RL) اختصاص میدهد؛ اقدامی که برای جلوگیری از خاموشی این رسانه که ریشه در دوران جنگ سرد دارد، صورت میگیرد. این تصمیم پس از آن گرفته شد که دولت ترامپ بهطور ناگهانی حمایت مالی خود را قطع کرد.
کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت که این تصمیم با حمایت وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اتخاذ شده و هدف آن حفظ روزنامهنگاری مستقل در مناطقی آسیبپذیر مانند اروپای شرقی، آسیای مرکزی و خاورمیانه است؛ مناطقی که این رسانه آمریکایی نقش حیاتی در مقابله با روایتهای حکومتی و سانسور خبری ایفا میکند.
او تأکید کرد: «این کمک مالی اضطراری کوتاهمدت، همچون یک تور ایمنی برای روزنامهنگاری مستقل است. ما نمیتوانیم خلأ جهانی ایجادشده از سوی کاهش بودجه آمریکا را پر کنیم، اما میتوانیم به ادامه فعالیت RFE در همسایگی خود کمک کنیم، جایی که بیشترین نیاز به آن وجود دارد.»
رادیو اروپای آزاد که در دوران جنگ سرد برای پخش اخبار سانسورنشده به پشت پرده آهنین راهاندازی شد، امروزه در ۲۷ زبان و در ۲۳ کشور برنامه پخش میکند. در شرایط کنونی که اقتدارگرایی رو به رشد، سرکوب آزادی رسانهها و جنگهای ترکیبی شدت گرفتهاند — از جمله در اوکراین و ایران — نقش این رسانه اهمیت دوچندانی یافته است.
بحران مالی زمانی آغاز شد که دولت ترامپ ۱۲ میلیون دلار بودجهای را که کنگره تصویب کرده بود، به دلیل آنچه «گرایش لیبرال» رسانه خوانده شد، قطع کرد. وکلای RFE/RL این اقدام را به دادگاه کشاندند و ماه گذشته یک قاضی فدرال آمریکا دستور بازگرداندن این بودجه را صادر کرد. با این حال، تأخیرها این رسانه را در آستانه تعطیلی کامل قرار داده بود.
یکی از مقامات این رسانه که نخواست نامش فاش شود گفت: «تا ماه ژوئن در آستانه خاموشی کامل بودیم. این کمک اضطراری برای ما زمانی ارزشمند و امیدبخش فراهم میکند.»
کالاس که دوران کودکیاش را در استونیِ دوران شوروی گذرانده، از نقش این رادیو بهعنوان پنجرهای به سوی حقیقت یاد کرد: «رادیو اروپای آزاد برای ما چراغ دموکراسی بود. نمیتوانیم اجازه دهیم این نور خاموش شود.»
اگرچه مقر مرکزی این رسانه در واشنگتن قرار دارد، اما فعالیتهای خبری آن از پراگ در جمهوری چک — کشوری که نقش رهبری در تأمین منابع جایگزین داشته — هدایت میشود.
با این حال، کالاس هشدار داد که این کمک مالی، موقتی است: «از تمامی ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا میخواهیم کمکهای بیشتری ارائه دهند. این فقط درباره حمایت از یک رسانه نیست؛ این دفاع از حقیقت و ارزشهای دموکراتیک در دوران اطلاعات نادرست است.»
هرچند راهحلی پایدار هنوز مشخص نیست، اما فعلاً اروپا به این پیام اضطراری فراآتلانتیکی پاسخ داده و تضمین کرده است که رادیو اروپای آزاد همچنان به رساندن صدا به کسانی که بیش از همه به آن نیاز دارند، ادامه دهد.