واشنگتن، دی‌سی – توافق تجاری اولیه دونالد ترامپ با بریتانیا نه تنها بازتابی از راهبرد تازه تجاری دولت اوست، بلکه زمینه‌ساز فضای مذاکراتی جدید با شرکای کلیدی همچون کانادا نیز تلقی می‌شود.
این توافق که هنوز نهایی نشده، اما خطوط کلی آن نشان از انعطاف نسبی ترامپ دارد: کاهش محدود برخی تعرفه‌ها بدون کنار گذاشتن کامل آن‌ها. ترامپ روز پنج‌شنبه در دفتر بیضی کاخ سفید گفت: «جزئیات نهایی در حال نگارش است» و این توافق را موفقیتی برای صادرکنندگان اتانول و گوشت گاو آمریکا خواند.
بر اساس اعلام مقامات بریتانیایی، در حالی که تعرفه پایه ۱۰ درصدی آمریکا بر بیشتر واردات از بریتانیا حفظ خواهد شد، تعرفه‌های مربوط به فولاد و آلومینیوم حذف و تعرفه خودروها تا سقف ۱۰ درصد و برای سهمیه‌ای ۱۰۰ هزار دستگاه کاهش خواهد یافت.
تمایل دولت ترامپ به مذاکره، توجه اتاوا را به خود جلب کرده است. فن اسلر همپسون، استاد روابط بین‌الملل و از کارشناسان روابط کانادا-آمریکا، معتقد است: «این توافق نشان می‌دهد که دولت ترامپ آماده مذاکره است» — نشانه‌ای از چگونگی رویکرد واشنگتن در قبال مسائل تجاری با کانادا.
اما چشم‌انداز برای کانادا چندان امیدوارکننده نیست. این کشور همچنان تحت فشار تعرفه‌های گسترده آمریکا بر فولاد، آلومینیوم و خودرو قرار دارد. برخی اقدامات تعرفه‌ای حتی به دلایل غیرتجاری چون قاچاق فنتانیل نسبت داده شده‌اند. اگرچه واردات منطبق با توافق CUSMA تا حدی از این تعرفه‌ها معاف شده‌اند، اما ابهام درباره دسترسی بلندمدت و عدالت تجاری همچنان باقی است.
منتقدان هشدار داده‌اند که شرایط جدید ممکن است به نفع رقبا تمام شود. مت بلانت، رئیس شورای سیاست‌گذاری صنعت خودروی آمریکا، هشدار داد: «بر اساس این توافق، واردات خودرو از بریتانیا با محتوای ناچیز آمریکایی ارزان‌تر از واردات از مکزیک یا کانادا خواهد بود که نیمی از قطعات آن ساخت آمریکاست. امیدواریم این امتیاز ویژه، الگویی برای مذاکرات آینده با اروپا و آسیا نشود.»
توافق تجاری ترامپ با کانادا و مکزیک (CUSMA) که در دوره نخست ریاست‌جمهوری او امضا شد، سال آینده مورد بازبینی قرار خواهد گرفت. ترامپ این توافق را همچنان «بسیار مؤثر» خوانده، اما بسیاری از تحلیلگران معتقدند که مسیر تجارت آزاد جای خود را به دوران جدید «تجارت مدیریت‌شده» داده است.
کریستوفر سندز، مدیر مرکز مطالعات کانادا در دانشگاه جانز هاپکینز، می‌گوید روابط گرم‌تر بین ترامپ و نخست‌وزیر جدید کانادا، مارک کارنی — پس از سال‌ها تنش با نخست‌وزیر پیشین، جاستین ترودو — نویدبخش مذاکرات سازنده‌تری است. او می‌افزاید: «ترکیب پیگیری دیپلماتیک و رفتار حرفه‌ای در برابر تعرفه‌های ترامپ برای بریتانیا کارساز بود؛ شاید برای کانادا هم جواب بدهد.»
با این حال، تحلیلگران نسبت به خوش‌بینی بیش از حد هشدار می‌دهند. هنری اولسن، پژوهشگر ارشد مرکز سیاست عمومی، در یک نشست در واشنگتن یادآور شد که ترامپ همچنان به از بین بردن کسری تجاری اعتقاد راسخ دارد. او گفت: «ترامپ کسری تجاری با کانادا — که بخش عمده آن ناشی از واردات انرژی آمریکاست — را اغراق‌آمیز جلوه می‌دهد، اما بدون کاهش آن حاضر به توافق نهایی نخواهد بود؛ کاری که برای کارنی آسان نخواهد بود.»
در حالی‌که سیاست‌های تجاری ترامپ همچنان در حال بازتعریف نظم جهانی تجارت‌اند، کانادا با چالشی پیچیده مواجه است: حفظ دسترسی به بازار آمریکا در حالی‌که زمین بازی دیگر بر پایه مشارکت، بلکه بر اساس قدرت و چانه‌زنی تعریف می‌شود.
