سقوط حلب: نقطه عطفی در بحران مداوم سوریه

تصرف شهر حلب توسط شورشیان سوریه؛ تحولات نظامی و واکنش‌های منطقه‌ای

در یکی از بزرگ‌ترین تحولات جنگ داخلی سوریه طی سال‌های اخیر، شورشیان مسلح سوریه از جمله گروه «هیئت تحریر الشام» در یک حمله سریع و غافلگیرکننده موفق شدند شهر حلب، دومین شهر بزرگ سوریه، و فرودگاه آن را تصرف کنند. این تصرف با گسترش حملات به استان‌های مجاور همراه بوده است.

تصرفات شورشیان و واکنش‌های ارتش سوریه

شهر حلب که از سال ۲۰۱۶ میلادی در کنترل نیروهای دولتی قرار داشت، طی دو روز گذشته به طور کامل به دست شورشیان افتاده است. بر اساس گزارش‌ها، شورشیان علاوه بر حلب، بخش‌هایی از استان حماه را نیز تصرف کرده‌اند. دیده‌بان حقوق بشر سوریه مستقر در لندن اعلام کرده است که روستاها و شهرک‌های مهمی از جمله کفرزیتا، قلعه مضیق، و طامنه در شمال حماه به کنترل شورشیان درآمده است.

در پاسخ به این حمله، ارتش سوریه نیروهای تقویتی به شمال حماه اعزام کرده و مدعی شده است که طی درگیری‌ها نزدیک به هزار شورشی را کشته است. همچنین با استقرار نیروهای جدید در اطراف حماه، یک «خط دفاعی قوی» ایجاد کرده است.

حملات هوایی روسیه و ارتش سوریه

روسیه به عنوان یکی از متحدان اصلی دولت سوریه، حملات هوایی گسترده‌ای علیه مواضع شورشیان در حلب و ادلب انجام داده است. بر اساس اعلام روسیه، این حملات منجر به کشته شدن حدود ۳۰۰ نفر از نیروهای شورشی شده است. با این حال، دیده‌بان حقوق بشر سوریه از تلفات سنگین غیرنظامیان در این حملات خبر داده است؛ از جمله کشته شدن هشت غیرنظامی در اردوگاه آوارگان ادلب و پنج نفر دیگر در حلب.

واکنش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی

• ایران و روسیه: عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، برای حمایت از دولت سوریه وارد دمشق شده و تاکید کرده است که جمهوری اسلامی از ارتش سوریه حمایت قاطع می‌کند. او پس از دیدار با مقامات سوریه به ترکیه سفر خواهد کرد تا درباره تحولات اخیر رایزنی کند. از سوی دیگر، بشار اسد در نخستین اظهارات خود پس از سقوط حلب، از توان دولت برای بازپس‌گیری مناطق تصرف‌شده خبر داده است.
• ترکیه: منابع اپوزیسیون سوریه مدعی شده‌اند که حملات اخیر شورشیان با چراغ سبز ترکیه انجام شده است، اما آنکارا این ادعا را رد کرده و بر لزوم جلوگیری از بی‌ثباتی در منطقه تاکید کرده است.
• اسرائیل: بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، نشستی اضطراری برای بررسی تحولات سوریه برگزار کرده و از خطر افتادن تسلیحات سوریه به دست گروه‌های جهادی ابراز نگرانی کرده است.
• اتحادیه عرب و فرانسه: اتحادیه عرب و وزارت خارجه فرانسه بر لزوم محافظت از غیرنظامیان و جلوگیری از گسترش درگیری‌ها تاکید کرده‌اند.

پیامدهای تصرف حلب

این تحول بزرگ که در پی افزایش حملات هوایی روسیه و سوریه به ادلب رخ داده، می‌تواند جنگ داخلی سوریه را وارد مرحله‌ای جدید کند. شورشیان اعلام کرده‌اند که این حملات پاسخی به تشدید عملیات نظامی در ادلب بوده است.

نگرانی‌ها از آینده

با ادامه درگیری‌ها، نگرانی‌ها درباره تأثیرات این تحولات بر ثبات منطقه افزایش یافته است. وضعیت بحرانی حلب و پیشروی شورشیان در استان‌های مجاور می‌تواند به تجدید خشونت‌ها و حتی گسترش جنگ داخلی منجر شود. از سوی دیگر، افزایش فشار بر دولت بشار اسد و متحدانش ممکن است مسیر جنگ را تغییر دهد.