در حالی که بیستوپنجمین سالگرد درگذشت احمد شاملو، شاعر بلندآوازه و روشنفکر معاصر ایران، در دوم مردادماه برگزار میشد، نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی با ممانعت از تجمع علاقهمندان، این مراسم را به شکلی آشکار سرکوب کردند.
بر اساس بیانیهای که کانون نویسندگان ایران منتشر کرده، اعضای این کانون به همراه جمعی از دوستداران شاملو طبق روال سالهای گذشته قصد داشتند با حضور در آرامستان امامزاده طاهر کرج یاد این چهره ماندگار شعر و آزادیخواهی را گرامی بدارند، اما ماموران امنیتی ضمن تهدید یکی از اعضای کانون، مانع از برگزاری مراسم شدند.
نیروهای امنیتی حتی پس از متفرق کردن افراد، اقدام به تعقیب حضار و ثبت تصاویر آنها کردند تا فضای رعب و ارعاب را بر مراسمی که به سنتی فرهنگی و مدنی بدل شده بود، حاکم کنند.
این برخورد سرکوبگرانه در حالی تکرار میشود که جمهوری اسلامی در سالهای گذشته نیز بارها مانع برگزاری مراسم یادبود شاملو شده است؛ شاعری که نهتنها با آثارش، بلکه با مواضع صریحش در برابر سانسور، استبداد دینی و نفی آزادیهای فردی، به نمادی از مقاومت فرهنگی بدل شده بود.
شاملو که از اعضای هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران و از منتقدان جدی جمهوری اسلامی بود، دوم مرداد ۱۳۷۹ در ۷۵ سالگی در منزل خود در فردیس کرج درگذشت. تنها چهار روز بعد، پیکر او در مراسمی باشکوه با حضور دهها هزار نفر در امامزاده طاهر کرج و در کنار آرامگاههایی چون محمد مختاری، محمدجعفر پوینده و هوشنگ گلشیری به خاک سپرده شد.
او چند ماه پس از انقلاب ۵۷ در سرمقالهای هشدار داده بود:
«روزهای سیاهی در پیش است؛ سلطهای که بر پایه نفی دموکراسی، ملیت، و فرهنگ بنا خواهد شد»—هشداری که امروز، بر سنگ مزارش هم پژواک دارد.