در حالی که تنشها پیرامون برنامه هستهای ایران همچنان ادامه دارد، دو مقام ارشد آمریکایی روز یکشنبه ۲۸ بهمن در گفتوگو با رسانههای مختلف بر عزم دولت ایالات متحده برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای تأکید کردند.
مایکل والتز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، در مصاحبه با فاکس نیوز اظهار داشت که دونالد ترامپ بهشدت مصمم است که ایران هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نکند. او با اشاره به موضعگیری قاطع رئیسجمهور آمریکا گفت: «ما هرگز اجازه نمیدهیم ایران به آستانه تسلیحات هستهای برسد. جزئیات را نمیتوانم بیان کنم، اما ترامپ برای اتخاذ هر اقدامی که لازم باشد، آمادگی دارد و همه گزینهها روی میز است.»
والتز همچنین تصریح کرد که ترامپ آماده گفتوگو با ایران است، اما تنها در صورتی که تهران بهطور کامل از برنامه هستهای خود دست بکشد. او تأکید کرد که رئیسجمهور آمریکا خواهان «یک توافق قابل راستیآزمایی» است، نه سیاستهایی که به گفته او ایران در گذشته دنبال میکرد.
مشاور امنیت ملی آمریکا همچنین نسبت به پیامدهای دستیابی ایران به سلاح هستهای هشدار داد و گفت: «این مسئله نه تنها تهدیدی برای اسرائیل، بلکه برای کل جهان خواهد بود و میتواند مسابقهای تسلیحاتی در خاورمیانه به راه بیندازد.»
نگرانیها از ادامه غنیسازی ایران
در همین روز، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در گفتوگو با شبکه سیبیاس اعلام کرد که تاکنون هیچ تماس یا نشانهای از تغییر رویکرد ایران مشاهده نشده است. او تأکید کرد که جمهوری اسلامی همچنان به غنیسازی اورانیوم و حمایت از گروههای شبهنظامی ادامه میدهد.
روبیو که در جریان سفر خود به اسرائیل این اظهارات را مطرح میکرد، در پاسخ به این پرسش که آیا ایالات متحده تاکنون تماسی از سوی ایران برای مذاکره دریافت کرده است، گفت: «هیچ تماسی برقرار نشده و هیچ نشانهای هم از تغییر مسیر ایران مشاهده نکردهایم.»
او همچنین افزود: «در گذشته نیز شاهد بودهایم که ایران تنها به دنبال تمدید مهلتها بوده، در حالی که همچنان برنامه هستهای خود را گسترش داده، از گروههای تروریستی حمایت کرده و به ساخت تسلیحات دوربرد پرداخته است.»
موضع آمریکا در قبال اقدام احتمالی اسرائیل
وزیر خارجه آمریکا در مورد احتمال حمله پیشگیرانه اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران اظهار داشت که «اسرائیل باید بر اساس منافع ملی و امنیت خود تصمیم بگیرد» و تأکید کرد که ایالات متحده در این زمینه از طرف اسرائیل صحبت نخواهد کرد.
او پس از دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، بار دیگر ایران را «بزرگترین عامل بیثباتی در منطقه» توصیف کرد و گفت: «هیچکس نباید اجازه دهد ایران به سلاح هستهای دست یابد.»
برجام و سیاستهای ترامپ
توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی در سال ۱۳۹۴ امضا شد، اما دونالد ترامپ که از ابتدا از این توافق بهعنوان «توافقی معیوب» یاد میکرد، در سال ۱۳۹۷ آمریکا را از برجام خارج کرد.
ترامپ در مصاحبه اخیر خود با فاکس نیوز این توافق را «مسیر ایران به سمت سلاح هستهای» دانست و تأکید کرد که توافق جدید باید شامل نظارتهای شدیدتر، بازرسیهای گستردهتر و تضمین دائمی عدم دستیابی ایران به تسلیحات هستهای باشد.
در مقابل، مقامات جمهوری اسلامی ایران بارها تأکید کردهاند که برنامه هستهای این کشور اهداف نظامی ندارد. با این حال، برخی از مقامهای ایرانی در ماههای اخیر از «احتمال تغییر دکترین هستهای» سخن گفتهاند، که باعث افزایش نگرانیها در جامعه بینالمللی شده است.
هشدار آژانس بینالمللی انرژی اتمی
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، سال گذشته هشدار داده بود که ایران تنها چند هفته تا در اختیار داشتن مواد کافی برای تولید یک سلاح هستهای فاصله دارد. با این حال، او تأکید کرده بود که این به معنای تولید فوری بمب هستهای نیست.
اظهارات مقامات آمریکایی در شرایطی مطرح میشود که مذاکرات هستهای همچنان در بنبست قرار دارد و نگرانیها درباره آینده تنشها در خاورمیانه رو به افزایش است.